بیوفیدبک چیست و چه کاربردی دارد؟
بیوفیدبک روشی درمانی جایگزین دارو است که بیمار با کمک آن یاد میگیرد با کنترل عملکردهای بدنش سلامت خود را بازیابد.
آخرین پیشرفتی که در زمینه تکنولوژی ریلکس شدن حاصل شده استفاده از پدیدههای متربط با بیوفیدبک Biofeedback می باشد.
این روش در سالهای پس از دهه 60 میلادی توسط برخی از دانشمندان رشته پزشکی در آمریکا طراحی و عرضه گردید.
در این روش پس از آنکه انسان یا هر موجود زنده دیگری در معرفی یک محرک یا شرایط خاص قرار میگیرد عکس العمل یا فیدبک او که تنش یا ریلکس شدن است از طریق اندازه گیری های زیر مشخص میشوند:
- میزان فعالیت الکتریکی عضلات بدن یا EMG (که میتوان از طریق دستگاه های سادهتر نظیر اوسیلوسکوپ و ولت سنج هم تا حدودی آن انجام داد.)
- میزان مقاومت الکتریکی پوست یا ESR (که میتوان با دستگاهی ساده تر مانند اهم متر هم تا حدودی آن را انجام داد.)
- چگونگی ریتم امواج مغزی یا EEG (مهم ترین قسمت بیوفیدبک)
با بهره گیری از لوازم و دستگاه های الکتریکی و الکترونیکی دقیقی که برای این منظور ساخته شدهاند میتوان کمترین میزان تنش در بدن انسان را مشاهده کرد.
مبتلایان به فشار خون، میگرن و حالات هیجانی و اختلالات روان تنی میتوانند از این روش استفاده کنند.
حتی افراد سالم و کنجکاو هم میتوانند با کمک آن عمیقتر ریلکس شوند.
همچنین ورزشکاران میتوانند قبل از مسابقه از بیوفیدبک برای کاهش اضطراب و افزایش تمرکز خود استفاده کنند.
دستگاههای اندازهگیری بیوفیدبک در حال حاضر برای اندازهگیری فعالیتهای امواج مغزی هم به کار میروند.
براساس تصمیمات و تفکرات شما و براساس کارهایی که انجام میدهید، مشخصات و ویژگیهای این امواج هم تغییر میکنند.
بیوفیدبک به فرد قدرت استفاده از افکار برای کنترل بدن را میدهد و شخص میتواند برای رسیدن به آرامش از آن استفاده کند.
طبیعتا کیفیت اثرگذاری استفاده از بیوفیدبک به صورت خود درمانگر در هر شخصی متفاوت است.
در بیوفیدبک مشاهده واکنشهای روانی و جسمی باعث میشود فرد بر خود کنترل پیدا کند.
این موضوع با کمک شخص درمانگر که آموزشهای لازم را دیده باشد، میتواند سریعتر هم بشود.
(برای نوشتن این مطلب از کتاب طریقت آلفا، ترجمه دکترجمالیان، استفاده شده است.)