قوم سومری، یکی از قدیمیترین تمدنهای شناخته شده در جهان است که در جنوب بینالنهرین، در منطقهای که امروزه جنوب عراق است، زندگی میکردند. آنها اولین تمدن شهری در جهان بودند و دستاوردهای مهمی در زمینههای مختلف از جمله کشاورزی، معماری، هنر، ادبیات و مذهب داشتند.
ریشههای سومریها
ریشههای سومریها به طور دقیق مشخص نیست، اما برخی از محققان معتقدند که آنها از آسیای صغیر یا ایران به جنوب بینالنهرین مهاجرت کردهاند. سومریها، زبانی غیر سامی صحبت میکردند که امروزه به طور کامل از بین رفته است.
تاریخ سومریها
تاریخ سومریها را میتوان به سه دوره تقسیم کرد:
-
دوره آغازین (3500 تا 2900 پیش از میلاد): در این دوره، سومریها اولین شهرهای خود را در جنوب بینالنهرین تأسیس کردند.
-
دوره کلاسیک (2900 تا 2334 پیش از میلاد): در این دوره، سومریها به اوج قدرت خود رسیدند و شهرهای بزرگی مانند اور، اوروک و لاگاش را تأسیس کردند.
-
دوره جدید (2334 تا 2004 پیش از میلاد): در این دوره، سومریها توسط اقوام سامی مانند اکدیان و بابلیها شکست خوردند و سلطه خود را بر بینالنهرین از دست دادند.
دستاوردهای سومریها
سومریها دستاوردهای مهمی در زمینههای مختلف داشتند که از جمله آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- کشاورزی: سومریها، اولین کسانی بودند که کشاورزی را در مقیاس صنعتی در بینالنهرین انجام دادند. آنها از سیستمهای آبیاری پیچیده برای آبیاری مزارع خود استفاده میکردند.
- معماری: سومریها، اولین کسانی بودند که ساختمانهای بزرگی مانند معابد و کاخها را در بینالنهرین ساختند. آنها از آجرهای خشکشده در آفتاب برای ساخت این ساختمانها استفاده میکردند.
- هنر: سومریها، هنرمندان ماهری بودند و مجسمهها، نقاشیها و جواهرات زیبایی را خلق میکردند. آنها همچنین، اولین کسانی بودند که خط میخی را ابداع کردند که اولین سیستم نوشتاری در جهان است.
- ادبیات: سومریها، ادبیات غنی و متنوعی داشتند که شامل داستانها، افسانهها و شعر میشد. آنها همچنین، اولین کسانی بودند که قانون مکتوب را تدوین کردند.
- مذهب: سومریها، دینی چند خدایی داشتند و به خدایان و الهههای مختلفی اعتقاد داشتند. آنها، اولین کسانی بودند که معابد بزرگی را برای پرستش خدایان خود ساختند.
میراث سومریها
میراث سومریها، بر تمدنهای بعدی در منطقه تأثیر عمیقی گذاشت. دستاوردهای آنها در زمینههای مختلف، پایههای تمدنهای بعدی را بنا نهاد. سومریها، همچنین، اولین کسانی بودند که مفاهیمی مانند قانون، دولت و شهر را ابداع کردند.
سومریها، یکی از مهمترین تمدنهای اولیه در جهان هستند و دستاوردهای آنها، تأثیر عمیقی بر توسعه تمدن بشری داشته است.