گرد و خاک شامل ذرات ریز ماده جامدی است که می توانند بطور معلق بوسیله ی هوا حرکت کنند. معمولا” گرد و خاک بوسیله باد از جایی که بوجود آمده بالا رفته و سپس در اثر جریان باد جابجا شده تا بالاخره یا بعلت نیروی جاذبه یا ریزش باران پایین آمده و بر سطح زمین قرار می گیرد.
گرد و خاک بوسیله یک رشته شرایط پدید می آید. مثلا” ممکن است از خاکی که در اطراف پراکنده می شود، از دود وسایط نقلیه سنگین، از سوختن سوخت در منازل و صنایع، از فعالیت کوه های آتش فشان، آتش سوزی جنگل ها و نیز برخورد آب اقیانوس بر ساحل و غیره تولید گردد.
شاید شما هرگز درباره پخش و پراکندگی آب اقیانوس، به عنوان تولید کننده گرد و خاک در هوا فکر نکرده اید ولی آیا می دانستید که اقیانوس ها هر ساله در حدود دو هزار میلیون تن گرد نمک در هوا تولید می کنند؟ پس از اینکه آب پخش شده ی اقیانوس تبخیر شد، عناصر شیمیایی که در نمک وجود دارند، در هوا باقی می مانند.
ما همه درباره «طوفان های گرد و خاک» چیزهایی شنیده ایم. این طوفان ها معمولا” در مناطقی که خشکی هوا سبزی های طبیعی را از بین برده است ایجاد می گردند. طوفان های مزبور هزاران تن گرد و خاک را وارد هوا می کنند که امکان دارد این گرد و خاک عظیم در جایی به فاصله 2000 میل دورتر تمام شود!
مثال: در مدت طوفان خاک عظیمی که قسمت جنوب باختری ایالات متحده را در سال 1933 در نوردید، در ایالت نیوانگلند در هر میل مربع مقدار 25 تن خاک باقی گذاشت بعلاوه در یک مورد دیده شده که خاک منطقه بیابانی صحرای آفریقا در شهر لندن ریخته شده است!
پیوسته مقدار شگفت انگیزی خاک در هوا یافت می گردد. بطوری که برآورد می شود، هر ساله در حدود 43000000 تن گرد و خاک بر روی ایالات متحده امریکا ریزش می کند که تقریبا” 12000000 تن آن در اثر فعالیت بشر است.
آلودگی هوا و شرایط نامناسب آن بود که موجب غبار و دود وحشتناک مثلا” شهر لندن گردید که امروزه با استفاده از سیستم حفاظت محیط زیست و غیره بنظر می رسد که بر این خطر بهداشت و تندرستی فائق آمده باشند.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 1
