چندین نوع گیاه گزنه وجود دارد که تمام آنها دارای کرک گزنده نیستند. بیشتر مردم یکی دو مرتبه طعم گزیدگی گزنه را چشیده اند!
مشهورترین انواع این گیاه، نوع معمولی آن و گزنه رومی می باشد که گزیدگی این نوع آخری از تمام گزنه ها دردناک تر است. عمل گزیدگی گزنه خیلی شبیه به گزیدگی یاخته _ های شاخک های حساس شقایق دریایی می باشد. گزنه دارای پیچی ظریف و انبر شکل در هر یاخته است که نوک تیزی دارد و با جزئی ترین لمس آزاد می شود.
نیش گزنه از یاخته واحدی پدید می آید که دیواره های کرکی سیلیسی شده دارد و به مجرد اینکه برآمدگی بسیار ریز و ظریف آن دست زده شود، نوک انبر شکل آن در پوست نفوذ می کند. ماده ای که گزنه وارد پوست می سازد، شیره ی گس و تندی است که تحریک و سوزش بوجود آورده و بعضی اوقات هم سبب تورم پوست می شود.
به هر حال اگر کسی در چیدن گزنه به نحوی دقت کند که کرکهای آن به طرف ساقه گیاه فشار داده شود، نیش گزنه نمی تواند وارد پوست شود و بدون احساس درد می توان آن را چید.
در بیشتر کشورها گزنه جوشیده برای خوک و طیور ارزش غذایی ویژه ای دارد. اگر ریشه این گیاه را در زاج سفید بجوشانید رنگ زرد تولید کرده و برگها و ساقه آن هم رنگ سبز به دست می دهند.
از الیاف انواع مختلف گزنه، برای تهیه بند کفش، پارچه، طناب و نخ تابیده استفاده می شود. گیاه گزنه از جمله علفهای فصلی یا دائمی بشمار می رود و بعضی اوقات پایه ای بوته مانند دارد و تیره ای از این گیاه که در کشور استرالیا وجود دارد، تشکیل درخت عظیم الجثه ای را می دهد.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 1
