صدا چیست؟

صدا نتیجه ارتعاشات است. بطور ساده ارتعاش عبارت از حرکت بطرف جلو و عقب بعضی  از اشیاء می باشد. ولی برای اینکه این ارتعاشات شنیده شود، باید از طریق واسطه ای باشد یعنی چیزی که صدا را از منبع خود به شنونده برساند. این واسطه می تواند هوا، یک چیز مایع یا جسمی جامد باشد.

هنگامی که ارتعاش خیلی منظم باشد یعنی وقتی که جسمی که صدا از آن خارج می شود امواج را به فواصلی مرتب و منظم بیرون بفرستد، نتیجه، یک صدای نرم و موسیقی وار می باشد، بالعکس اگر ارتعاش منظم نباشد، اثر آن روی گوشهای شما ابدا” مطلوب و لذت بخش نخواهد بود. صدایی که با این کیفیت اخیر بوجود می آید «سر و صدا» خوانده می شود.

سه فرق بین یک صدا و صداهای دیگر عبارت از بلندی صدا، بالا یا پایین بودن آن و نیز کیفیت آهنگ آن می باشند. بلندی صدا تا حدودی به فاصله شیء تا گوش و تا اندازه ای به وسعت ارتعاش شیئی که صدا را بوجود می آورد، بستگی دارد.

منظور از وسعت ارتعاش فاصله ای است که جسم مرتعش در اثنای حرکت خود پیدا می کند و هر چه این حرکت زیادتر بوده یعنی وسعت ارتعاش بیشتر باشد، صدا بلندتر خواهد بود.

بلندی یا پایین بودن صدا طنین، یا شدت صدا نامیده می شود و این حالت به سرعت ارتعاش شی تولید کننده ی صدا بستگی دارد. هر قدر تعداد ارتعاشاتی که در هر ثانیه به گوش می رسند بیشتر باشد، مقدار رزونانس یا بلندی یا پایین بودن صدا زیادتر خواهد بود.

حتی وقتی که دو صدا دارای طنین و بلندی یکسان باشند، می توانند با هم متفاوت باشند. کیفیت صدای موسیقی به تعداد و قدرت صداهای فرعی که در صدا وجود دارند ارتباط دارد. اگر سیم ویالن طوری ساخته شود که یک ارتعاش طولانی را در طول کامل خود مرتعش سازد، پایین ترین آهنگ صدا را بوجود می آورد که به این نت یا «آهنگ اصلی» گفته می شود.

اگر سیم در بیش از یک قسمت خود، ارتعاش داشته باشد، آهنگ ها با طنین زیادتری شنیده می شوند و با «آهنگ اصلی» مخلوط گردیده و کیفیت مخصوص صدای ویولن را پدید می آورند. این آهنگ های بالاتر همان آهنگ های فرعی هستند که کیفیت آهنگ صدا را ایجاد می کنند.

منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 1