مس چیست؟

بشر مس را به استثنای طلا پیش از سایر فلزات کشف کرد. قبل از آغاز تاریخ، انسان عهد حجر مس را بکار می برد. مس به حالت خالص، در رگه ها و تکه های آزاد فلز پیدا می شود. محتمل است که انسان این تکه ها را در ابتدا به واسطه ی اینکه زیبا بودند جمع آوری کرده است. سپس کشف بزرگی کرده که این سنگهای قرمز عجیب را می توان به هر شکلی درآورد. این روش آسان تری برای ساختن اسلحه و کارد و چاقو بود تا تراشیدن و بریدن سنگهای سخت چخماق.

بعدها، انسانهای دیگر کشف کردند که این سنگهای سرخ را می شود ذوب نمود و از توده های نرم آن ظروف و لوازم خانه ساخت. آنگاه شروع به استخراج معدن مس نمودند و همه نوع ظروف و آلات و ابزار از آن ساختند.

مدت هزاران سال، مس به صورت تنها فلز قابل استعمال و استفاده شناخته شده بود، زیرا طلا نه فقط به علت آنکه خیلی کمیاب بود، بلکه به جهت نرمی زیادش مورد استفاده ی عملی قرار می گرفت. احتمالا” از ابزار مسی برای ساختن اهرام بزرگ مصر استفاده شده است. وقتی مفرغ که ترکیبی است از مس و قلع کشف گردید، هنوز مقدار زیادی مس از معادن استخراج می شد ولی پس از کشف آهن مس به استثنای میان مردم نیمه متمدن کمتر بکار می رفت، تا اینکه عصر حاضر الکتریسیته شروع شد. چون این فلز، هادی بسیار خوب الکتریسیته است، در صنعت جدید مقام مهمی را پیدا کرد.

تعداد کمی از مردم مس خالص را دیده بودند و یا اگر دیده بودند نمی توانستند آن را تشخیص دهند. این فلز درخشان ماده ایست به رنگ نقره ای مایل به ارغوانی و در مقابل هوا به رنگ قرمز پر رنگ تری درمی آید.

مس را که ما معمولا” مشاهده می کنیم، به رنگ تیره مایل به قرمز قهوه ای می باشد و این رنگ اکسیدی به علت آن است که مس در مجاورت هوا با اکسیژن ترکیب می شود. بیشتر مس دنیا به حالت ترکیبی با مواد دیگر وجود دارد که باید قبل از مصرف آن را جدا کنیم. غالبا” با گوگرد ترکیب شده است که آن را (سولفید اور) می نامیم. این سولفید ممکنست با موادی مثل آهن و ارسنیک ترکیب یابد که جدا ساختن مس را مشکل می سازد.

مس دارای خاصیت های دیگری نیز می باشد، این فلز بسیار محکم است و با وجود این آنقدر نرم است که می شود آن را کشید و به هر شکلی پیچ و خم داد، با این همه هادی خوبی برای حرارت و الکتریسته می باشد. بر روی مس می شود حکاکی و قلم زنی نمود، ولی به آسانی شکسته نمی شود. مس می تواند با سایر فلزات ترکیب شده و آلیاژهایی مثل مفرغ و برنج بسازد.

منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 7