میکروب چیست؟

بشر در مدت هزاران سال زندگی خود به اینکه چه چیزی بیماری را بوجود می آورد، بی توجه بود. بشر اولیه دارای این عقیده بود که بیماری به واسطه وجود روح شیطان در بدن انسان بوجود می آید.

در سال 1865 بود که دانش توانست ثابت کند میکروبها باعث مرض می شوند و این لویی پاستور بود که فرضیه ی وجود میکروب را در مورد علت بیماری به طوری که می دانیم، کشف نمود. امروزه مسلم می دانیم که خطرناکترین دشمنان بشر میکروبها هستند. اینها موجودات ظریف آلی تک سلولی هستند، که بقدری کوچکند که بدون میکروسکوپ دیده نمی شوند. و در واقع تعدادی از آنها آنقدر کوچک هستند که اصلا” دیده نمی شوند!

میکروبها و یا موجودات زنده خیلی کوچک، ممکنست از جنس گیاه یا حیوان باشند. نوع حیوانی آنها را پروتوزوئر می نامیم و نوع گیاهی باکتری نامیده می شود. نوع سوم میکروبها را ویروس های صافی می نامند، یعنی آنقدر ریز هستند که از درون صافی های خیلی ظریف عبور می کنند. هر بیماری عفونی توسط نوع بخصوصی از میکروبها عارض می شود. به عنوان مثال، میکروبی که تب سرخ را تولید می کند نمی تواند مالاریا یا سایر بیماری ها را باعث شود. همین طور هم تب سرخ با هیچ میکروب دیگری به جز میکروب خود تولید نمی شود! خیلی از میکروبها، که باعث بیماری های وحشتناکی می شوند، منسوبین نزدیکی دارند که مضر نبوده بلکه به حال انسان کمک هم می نمایند.

در اغلب بیماری های عفونی اگر میکروب بیمار را نکشد، بدن دیر یا زود آنها را از بین برده و نابودشان می سازد. در امراض بخصوصی، مثل تب سرخ، ورم غده بناگوش، که میکروب انسان را مورد حمله قرار داد از حمله دوم انسان را محافظت می نماید. این محافظت بر علیه دو حمله یک میکروب را مصونیت مؤثر می نامند. بعضی حیوانات دارای مصونیت طبیعی می باشند. که معنی آن اینست که حیوانات مزبور به بیماری که حیوانات دیگر را مورد حمله قرار می دهد مبتلا نمی شوند.

تلقیح ضدزهرها (پادزهر) بر علیه بیماری بخصوصی برای انسان تولید مصونیت می نماید. در میان بیماری هایی که بر اثر وجود میکروب های کوچکتر یعنی ویروسها حاصل می شود، می توان سرخک، هاری، آبله مرغان، فلج اطفال، سرماخوردگی معمولی و آنفولانزا را نام برد. هنوز دانش بشری احتیاج به دانستن مطالب زیادتری در مورد این حیوانات ذره بینی که اغلب نامرئی هستند، دارد.

منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 7