دلیل گرمی هوا در تابستان چیست؟
عجیب است که کره زمین در حدود 3000000 مایل در زمستان منطقه شمالی، نسبت به تابستان به خورشید نزدیکتر است ولی با وجود این هوا در تابستان گرمتر است!
این اختلاف در اثر فاصله از خورشید نیست بلکه اریب بودن محور زمین در حین گردش به دور خورشید، آنرا پدید می آورد. دانشمندان دریافته اند که خط استوا 23 و نیم درجه نسبت به مسیر گردش زمین به دور خورشید کج گردیده است.
وقتی که زمین به دور خورشید حرکت می کند، محور زمین پیوسته در همان سمت قرار می گیرد یعنی بطرف ستاره شمال. به همین جهت در قسمتی از سال، قطب شمال بطرف خورشید متمایل گردیده و در قسمت دیگر از سال، از آن دور می گردد. هنگامی که قطب شمال بطرف خورشید تمایل پیدا می کند، در نیم کره شمالی تابستان است. وقتی که قطب شمال از خورشید دور می شود، در نیم کره شمالی زمستان است. در نیم کره جنوبی این فصول برعکس می گردند.
اختلاف درجه حرارت هوا با فصول صورت می گیرد زیرا اشعه خورشید در زمستان انحراف بیشتری دارند و در تابستان این انحراف کمتر است. این شعاع های منحرف و غیر مستقیم به دو علت، گرمای کمتری تولید می کنند، یکی آنکه حرارت خود را در منطقه وسیعی از سطح زمین پراکنده می سازند و دیگر اینکه با عبور از جو مقدار بیشتری از گرمای خود را از دست می دهند.
عوامل دیگری مانند آب، خاک و ارتفاع در تنظیم آب و هوا کمک می کنند. آب اثر تثبیت کننده ای داشته و از تغییرات زیاد درجه حرارت جلوگیری می کند. خاک حرارت را ذخیره نمی سازد (کاری را که اقیانوس ها می کنند) و بدین ترتیب تغییرات زیاد درجه حرارت در مناطق وسیعی از زمین پدید می آید. هوا در ارتفاع بیشتر، رقیق تر شده و نمی تواند مانند ارتفاع در سطح دریا، مقدار زیادی حرارت جذب کند. بنابراین در ارتفاعات زیادتر، درجه حرارت پایین تر است.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 1