گواتر چیست؟

در جلوی حنجره ی شما غده ی مهمی جای گرفته است که تیروئید نام دارد. این غده ید لازم دارد تا بتواند کار خود را خوب انجام دهد.

بدن به مقدار ناچیزی ید لازم دارد، ولی همین مقدار اندک، بسیار برای بدن ضروری است، زیرا در تشکیل هورمون ها و تنظیم فرایند سوخت و ساز نقش عمده ای بازی می کند و بر اعصاب نیز تأثیر می گذارد.

غده ی تیروئید در معرض بیماری های گوناگونی قرار دارد که متداول ترین آنها گواتر یا غمباد است. گواتر در مناطقی بروز می کند که خاک آنجا ید به حد کافی ندارد.

مثلا در مناطق کوهستانی که ریزش باران زیاد است، بر اثر شستشوی خاک، ید از آن زدوده می شود.

آنگاه گیاهانی که در این مناطق می رویند و به گونه ی مستقیم یا غیر مستقیم منابع غذایی را فراهم می آورند، نمی توانند به مردمی که از آنها تغذیه می کنند، به حد کافی ید برسانند.

غده ی تیروئید در کسی که گواتر دارد، بزرگ می شود تا با تولید هورمون بیشتر، کمبود ید را جبران کند.

البته این گونه تلاش تیروئید گاهی مؤثر است و گاهی هم بی فایده.

چون این بستگی به مقدار یدی دارد که در هر صورت تهیه می شود و به تیروئید می رسد.

حالا اگر در موردی ید هرگز به بدن نرسد، از بزرگ شدن غده ی تیروئید هم کاری ساخته نیست.

جالب اینکه مقدار ید مورد نیاز بدن بسیار اندک است.

برای تمام بدن وجود تنها 0/02 گرم، یعنی فقط دو قطره ید، کافی است و نیاز روزانه ی بدن حتی از این هم کمتر است، زیرا ید موجود در بدن به توالی و چند بار مصرف می شود.

در برخی کشورها قانون ویژه ای اجرا می شود که افزودن ید به نمک طعام را لازم می شمرد.

بنابراین چون شما یک قوطی نمک از خواربارفروشی می خرید، می بینید روی آن کلمه ی یددار چاپ شده است.

منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد دهم