تقویم چگونه بوجود آمد؟

هنگامی که بشر در آغاز شروع به کشت غلات و برداشت خرمن نمود، مشاهده کرد که زمان مناسب برای کشت و زرع همه ساله در وقت معینی شروع می شود. سپس روزهای بین یک فصل کشت را تا فصل دیگر شمارش نمود. این نخستین کوشش بشر بود برای دانستن اینکه یک سال چقدر است.

مصریان قدیم اولین کسانی بودند که سال را با دقت اندازه گرفتند. آنها می دانستند که بهترین زمان برای کشت محصول، درست پس از طغیان سالیانه رود نیل می باشد. کاهنان آنها ملاحظه کردند که در بین هر طغیانی ماه دوازده مرتبه طلوع می کند. بنابراین 12 ماه را حساب کردند، و معین کردند که دوباره چه وقت رود نیل طغیان می نماید. ولی این کافی نبود، کاهنان مصر توانستند تشخیص بدهند که همه ساله موقع طغیان رود نیل، ستاره مخصوص و روشنی قبل از طلوع خورشید دیده می شود.

آنان روزها را پیش از اینکه مجددا” این اتفاق بیفتد شمردند و ملاحظه کردند که دوره این عمل 365 روز می شود. این موضوع مربوط به شش هزار سال قبل است و قبل از آن هیچکس نمی دانست که در سال 365 روز وجود دارد. مصریها سال را به دوازده ماه و هر ماه را به سی روز، با پنج روز اضافی در خاتمه سال تقسیم کردند. به این ترتیب آنها اولین تقویم را ساختند.

بالاخره، تقویم بجای آنکه بر اساس ماه قمری قرار گیرد بر اساس تعداد روزها که 364 و یک چهارم است، قرار داده شد و این مدت زمانی است که زمین به دور خورشید می گردد (تقویم خورشیدی)، این یک چهارم روز اضافی بتدریج باعث شد که ابهامات و آشفتگی هایی در تقویم بوجود بیاورد.

بالاخره ژولیوس سزار تصمیم گرفت آنرا سر راست کند و به این قصد دستور داد که سال 46 قبل از میلاد، 445 روز داشته باشد، و بعد از آن هر سالی 365 روز داشته باشد، مگر هر چهار سال یک مرتبه. سال چهارم دارای 366 روز خواهد بود که آنرا «کبیسه» می نامند و به این ترتیب کسور سال در این محاسبه جبران می گردید.

ولی با گذشت زمان معلوم شد که عید پاک یا فصح و سایر روزهای مقدس در فصولی که قاعدتا” باید در آن واقع شوند، واقع نمی شدند. روزهای «اضافی» بتدریج روی هم انباشته می شد تا در سال 1582 ، پاپ گریگوری سیزدهم تصمیم گرفت این موضوع مهم را حل بکند.

وی دستور داد که ده روز از سال 1582 کسر شود و برای صحیح ماندن تقویم در زمانهای آینده، دستور داد که سال کبیسه را در آخرین سال هر قرن بیندازند مگر آنکه آن سال را بشود به چهارصد تقسیم کرد، به این ترتیب سالهای 1700 ،1800 ،1900 سالهای کبیسه نبودند، ولی سال دو هزار سال کبیسه خواهد بود.

این سیستم تقویمی را تقویم گریگوری می نامند و امروزه در همه نقاط دنیا بکار می رود، ادیان مختلف هنوز تقویم خود را به منظورهای مذهبی به کار می برند.

منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 6