هیپاتیا نخستین زن ریاضی دان و آخرین کتابدار کتابخانه اسکندریه، متولد مصر بود که در علم نجوم تبحر داشت. او توسط کلیسا کشته شد.
او اولین کسی بود که از روی رصد اجرام آسمانی، فهمید زمین در مداری بیضی شکل به دور خورشید در حرکت است و تایید کرد که نظریه زمین مرکزی اشتباه است، اما در آن زمان این حرف‌ها توسط کلیسا انکار میشد و سرانجام به اتهام جادوگری و توطئه علیه مسیحیت به‌دست گروهی از مسیحیان به سرپرستی یک پدر روحانی کلیسا به نام پیتر به قتل رسید.
دانش نجومی که هیپاتیا روی آن کار میکرد از نظر کلیسا مضر بود و مردم را از دین دور میکرد.
او مانند گالیله حاضر به عقب نشینی و پس گرفتن حرف های خود نشد و چنین گفته بود:
مانند موش‌ها به سوراخ‌ها و زیرزمین‌ها فرار نخواهم کرد. اینجا بهترین پناهگاه من است بر بلندای این کتابخانه کوچک سال‌هاست که مشق دانایی و تحریر اندیشه می‌کنم. بی‌خود خودتان را این‌گونه خسته نکنید من در سر اعتقادات خود محکم ایستاده‌ام و لحظه‌ای عقب‌نشینی نخواهم کرد و هر روز پرشورتر از روز قبل با انگیزهٔ والاتر ادامه خواهم داد، مرا از نوشتن هراسی نیست، من معتقد به معجزه کلماتم حتی اگر بندبندم را از هم بگسلند، اینجا بهترین سنگر من است و من در همین سنگر خواهم ماند.
پدر او هم ریاضیدان و ستاره شناس بود و او از کودکی به پدرش در کارهای علمی کمک میکرد.
هیپاتیا شیوه‌هایی که حقیقت را بر اساس شواهد و مدارک به صورت مستند درک میشد را ستایش میکرد. شیوه تدریس او بحث و گفتگوی منطقی و عقلانی به سبک افلاطون و ارسطو بود.
لحظه مرگ هیپاتیا
سرانجام تندروهای مذهبی به درون کلاس او ریختند. ناسزاگویان به سمت او حمله ور شدند. در یک چشم برهم‌زدن شاگردان وفاداری که او را در پناه گرفته بودند کشته شدند.
سپس شورشیان لباس استادی را از تن او پاره کردند و درحالیکه موهایش را می‌کشیدند او را از کلاس درس تا کلیسای شهر بردند. سپس دسته‌جمعی به او حمله کردند و او را سنگسار کردند. آنقدر سنگ بر او زدند که تپه‌ای از سنگ به وجود آمد.
مردم شهر از این حادثه ناگوار وقتی خبردار شدند که یکی از بزرگترین زنان تاریخ با وضعی اسفناک، در زیر آوار سنگ‌ها له شد و جان داد. او نیز سرنوشتی مشابه جوردانو برونو داشت.
بعدها با پیشرفت علم و تکرار حرف هیپاتیا توسط دانشمندان سراسرجهان، کلیسا پذیرفت که گفته‌های هیپاتیا درست بوده است.
مرگ هیپاتیا بسیار تراژدیک بود و درموردش چند فیلم ساخته شده است.
فیلم آگورا محصول سال ۲۰۰۹ با بازی ریچل وایس بر اساس زندگی او ساخته شده‌است.
