خیام در سالهای زندگی و حتی تا مدت ها پس از آن به عنوان ریاضیدان و فیلسوف شناخته می شد و مورد احترام بود.
اما مدتها پس از مرگ او این رباعیاتش بود که خیام را هم در کشور خودش و هم در دیگر کشورهای دنیا بیشتر معروف کرد.
خیام شاعر نبود و زبان طبیعی ، ساده و بی آلایشی داشت و در شعر هم از کسی پیروی نمی کرد ؛ به نظر می رسد او به واسطه ذوق شاعری که داشته ، توانسته نکته بینی های فلسفی اش را در قالب شعر بیان کند.
با این حال خیام رباعی می گفت ؛ یکی از سبکهای خاص شعری که ایرانیان اختراع کرده بودند و از مشکلترین آنها نیز هست!
رباعی دو بیت و چهار مصرع دارد که شاعر باید در کلامی کوتاه مقصودی را که می خواهد برساند و معمولا هم مصرع پایانی تمامی نکات را شامل می شود.
خیام در این زمینه صاحب سبک است و به خوبی توانسته مفاهیم فلسفی را که به صورت کلی و مبهم هستند جزئی و قابل درک بیان کند.
رباعیاتی که از این کتاب به خیام منتسب می دانند ، در حدود 200 رباعی است.
از آن جایی که این اشعار در زمان حیات شاعر جمع آوری نشده بود و پس از آن توسط همراهان و نزدیکان پخش شد ، اشعاری از دیگران را در هم در میان آن می توان یافت ، با این حال با بررسی و راستی آزمایی این مورد که ابیات خیام بسیار خاص بودند و شباهتی با کسی نداشتند، اشعاری که حدس می زدند برای او نیست از کتاب حذف شده، در ابتدا و سال 1303 غلامرضا رشید یاسمی از 340 رباعی ، 240 رباعی را قابل قبول دانست ، پس از او صادق هدایت ، محمد علی فروغی ، احمد شاملو ، علی دشتی و جاوید مقدس صدقیانی نیز روی رباعیات خیام کار کردند و هر کدام ابیاتی را قابل ندانستند ، از همین رو رباعیات خیام با تصحیح های متفاوتی در بازار نشر وجود دارد .
