لایه ازن چیست؟

بشر به مرور ایام متوجه شد که فعالیت های روزانه اش بر آب و هوای محیط اثر می گذارد؛ یعنی هوایی که تنفس می کند و یا غذایی که از زمین برمی گیرد و دیگر چیزها در برابر کارهایی که خود انجام می دهد، آسیب پذیرند.

اکنون این نگرانی برای بشر پیدا شده است که برخی از اشیائی که در فضا پخش می شوند، اثر زیان بخشی بر لایه ازن دارند.

لایه ازن چیست و چرا برای ما اهمیت دارد؟

اکنون به این پرسش پاسخ می دهیم.

گرداگرد زمین را پوششی ضخیم از هوا فرا گرفته است که به آن اتمسفر یا جو می گوییم. در حقیقت همین اتمسفر است که زمین را برای زندگی مناسب کرده.

اتمسفر یا «جو»، هوایی است که ما استنشاق می کنیم و در ضمن سپری است برای محافظت جان ما در برابر اشعه ی زیان بخش خورشید.

جو فواید بسیار دیگری هم دارد؛ مثلا زمین را از سرما و یا گرمای طاقت فرسا در امان نگاه می دارد.

جو به دو لایه تقسیم می شود که هر کدام ویژگی های خود را دارد:

لایه ی زیرین، به ضخامت 16 کیلومتر، گشتکره (ترتوسفر) نامیده می شود که هوای مورد نیاز ما بیشتر در این لایه شکل می گیرد.

لایه ی زبرین پوشکره (استراتوسفر) نام دارد که از ارتفاع 16 کیلومتری شروع می شود و تا 48 کیلومتر به بالا امتداد و گسترش می یابد.

در میان «پوشکره»، جایی بین 20 تا 35 کیلومتر بر فراز زمین، لایه ی ازن قرار گرفته که نوعی اکسیژن است.

در این ناحیه دیگر بادی نمی وزد و هوا گرم است. لایه ی ازن هوای زمین را گرم نگه می دارد.

مهمتر از این، ازن گازی است که بیشتر اشعه فرابنفش را جذب می کند و مانع می شود که بخش عمده ی آن به زمین برسد.

البته مقدار اندکی از این اشعه برای ما سودمند است، ولی اگر زیاد بشود، ما را زنده زنده کباب می کند.

بنابراین در می یابید که لایه ی ازن چه ارزش حیاتی برای ما دارد. ولی همین گاز ازن چون در لایه ی زیرین زمین از سوخت کارخانه ها یا اتومبیل ها تولید شود، عامل آلودگی هواست و برای محصولات کشاورزی و جریان تنفسی ما زیانبار خواهد بود.

منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 10