سلولز چیست؟

قسمتهای نرمتر بدن گیاهان بیشتر از سلولز ساخته شده است. این سلولز است که قادر می سازد گیاهی خم شده و قابلیت انعطاف داشته باشد.

تقریبا” تمام گیاهان سبز برای استفاده ی خود سلولز درست می کنند. این ماده از عناصر شیمیایی مثل قند، کربن، هیدروژن و اکسیژن ساخته شده است. این مواد در هوا و آب یافت نمی شوند. قندی که در برگها تشکیل می گردد در شیره ی گیاه حل شده و به تمام جسم فرو می رود.

اغلب آن به قسمت هایی از گیاه می رود که رشد و ترمیم در آنجا صورت می گیرد و قسمتی از این قند تبدیل به سلولز می گردد. گیاه آن را برای ساختن سلولهای جدید به کار می برد.

سلولز یکی از آن نوع محصولات طبیعی است که انسان نمی تواند آن را مصنوعا” در آزمایشگاه درست کند. ولی، البته آن را به طرق مختلفی مصرف می نماید. انسان می تواند سلولز را از گیاهان، حتی پس از مرگ گیاه و تبخیر آب آن بدست آورد. به عنوان مثال، پنبه خام، یکی از خالص ترین اشکال سلولز است که در طبیعت یافت می گردد و انسان الیاف پنبه را در پارچه بافی به کار می برد.

سلولز قسمت عمده ی بسیاری از غذاها را تشکیل می دهد. مثل کاهو، کرفس و سبوس. انسان قادر به هضم سلولز نمی باشد، ولی بر اثر حجم و سختی جسم آن کمک مؤثری در رژیم غذایی می نماید. بز و شتر و سایر حیوانات در معده ی خود دارای باکتری خاصی هستند که قادر به هضم سلولز با کمک باکتری ها می باشند.

سلولز ماده خام پر ارزشی است که بشر به کار می برد تا محصولات جالب توجه و مفیدی بسازد.

پنبه که دارای 8/99 درصد سلولز است. شاید نمونه ی برجسته ایست از آنچه که بشر می تواند با سلولز و الیاف آن انجام دهد. وقتی پنبه را با مخلوطی از اسیدنیتریک و اسیدسولفوریک ترکیب کنند، محصولی قابل انفجار به اسم باروت پنبه ای خواهیم داشت.

با انفعالات شیمیایی در روی سلولز به صور مختلف، محصولات دیگری از آن بدست می آید. بعضی از این محصولات عبارتند از:

ماده مربوط به فیلم های عکاسی، جانشین برای روغن جلا، نخهای نوع ریون برای بافندگی، سلفون و سایر پلاستیک های مختلف. سلولز همچنین در ساختن کاغذ به کار می رود.

منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 7