چگونه شیشه کشف شد؟

هزاران سال بود که شیشه فقط یک چیز زینتی به شمار می رفت. مردم آن را تنها برای ساختن اشیای قیمتی و لوکس به کار می بردند.

آنگاه بشر متوجه گردید که می توان شیشه را به گونه ای بکار برد که از پشت آن چیزهای دیگر قابل دیدن باشند.

هنوز کسی نمی داند که در کجا و چه هنگام برای نخستین بار شیشه به دست آمد. ولی این را می دانیم که از زمان های بسیار قدیم، بشر صنعت شیشه سازی را بلد بوده است.

برای ساختن شیشه ماسه، خاکستر سود، پتاس و آهک را با هم در حرارتی زیاد می گذارند. چون این مواد در بسیاری از نقاط جهان به وفور یافت می شود، از این رو صنعت شیشه سازی در بسیاری از کشورها متداول گردیده است.

بر اساس داستانی که نقل شده می توان فینیقی ها را مبتکر این صنعت در جهان بدانیم.

می گویند روزی کارکنان یک کشتی در دهانه ی رودخانه ای در سوریّه پیاده شدند. وقتی می خواستند خوراک بپزند، سنگی نیافتند که با آن اجاقی درست کنند.

آنها در کشتی خود بار «نطرون» یا سود رختشویی داشتند. به ناچار چند قطعه از آن را برداشته، زیر دیگ غذا نهادند.

کمی بعد حرارت آتش آن را گداخت و با شن های اطراف رودخانه بهم آمیخت. آنگاه دیدند که شیشه ی مایع ناگهان بر سطح زمین نقش بست.

این داستان چه صحیح باشد چه غلط ولی به هر حال سوریه خود یکی از سرزمین های اصلی صنعت شیشه سازی به شمار می رود.

فینیقی ها نیز بازرگانان شیشه آلات در سراسر کشورهای مدیترانه به شمار می رفتند.

کشور دیگری که از زمان های بسیار قدیم به کار شیشه سازی می پرداخت، مصر بود. در معابد این کشور دانه های شیشه و اشیای زینتی شیشه ای یافت گردیده و تاریخ این معابد به 7000 سال پیش از میلاد می رسد.

ولی باز بعید نیست که این اشیای شیشه ای را مصریان از سوریه آورده باشند.

البته مصریان در 1500 سال پیش از میلاد، خود نیز شیشه ی مورد نیازشان را می ساختند.

مصریان دانه های خرد شده کوارتز را با ریگ بهم می آمیختند و بدین وسیله رنگ شیشه را تغییر می دادند.

آنان همچنین برای رنگ آمیزی شیشه مقداری کوبالت، مس یا منگنز بدان می افزودند و با این مواد شیشه را به رنگ آبی، سبز و یا ارغوانی درمی آوردند.

از سال 1200 پیش از میلاد، مصریان کم کم قالب گیری شیشه را هم یاد گرفتند. ولی لوله های ویژه ی دمیدن کمی قبل از پیدایش عصر مسیحیت پدید آمد. این لوله ها اختراع «فینیقی ها» بود.

رومیان، شیشه گران بسیار ماهری داشتند. آنان حتی شیشه را به صورت بسیار نازکی درمی آوردند که برای پوشاندن روی دیوارها بکار می رفت.

پس از شروع دوره ی مسیحیت، رفته رفته شیشه در پنجره ها مورد استفاده قرار گرفت.

منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 2