مخترع کاغذ که بود؟
کاغذ چیست؟ تهیه ی کاغذ اختراع که بود؟ چه کسی آن را اولین بار ساخت؟ کاغذ در کجا برای اولین بار مورد استفاده قرار گرفت؟
تکه ای کاغذ بردارید و از میان آنرا پاره کنید. در این هنگام متوجه دو چیز می شوید:
- می بینید که یک طرف کاغذ آسانتر از طرف دیگرش پارگی برمی دارد.
- در لبه ی پارگی کاغذ الیافی مانند موهای ریز بیرون می زند.
اینکه پارگی در یک سمت کاغذ آسانتر پیش می رود دلیل بر آنست که کاغذ بوسیله ی ماشین مخصوصی درست شده است.
چه در غیر این صورت پارگی کاغذ می بایست در هر سمت آن یکنواخت پایین بیاید.
اما اینکه الیاف مویین از کناره ی پارگی بیرون می زند، بخاطر آنست که کاغذ از الیاف بسیار ریز و درهم فشرده ای بافته شده است.
این الیاف، همان اجزای کوچک سلولز است که بافت اصلی گیاهان را تشکیل می دهد.
بشر پیش از اختراع کاغذ، چیز دیگری برای نوشتن اختراع کرده بود.
حدود 4000 سال پیش، مصریان ساقه های درخت پاپیروس را برداشته، ریشه ریشه می کردند.
آنگاه این ریشه ها را از عرض و طول بر رویهم چیده در جایی پهن می کردند.
سپس آنها را آنقدر بر رویهم می فشردند تا بهم می چسبیدند.
آنگاه پس از خشک شدن ورقه ای از«پاپیروس» به دست آمده که قابل نوشتن بر روی آن بود.
«پاپیروس» کاغذ نبود، کاغذ را مردی در چین به نام تسای لون در حدود سال 105 میلادی، اختراع کرد.
وی راهی پیدا کرد که با آن توانست از پوسته ی داخلی درخت توت که ریش ریش است، کاغذ درست کند.
چینی ها پوست توت را در آب آنقدر می کوبیدند تا الیاف آن از هم جدا می گشت. سپس آن را در آبکشی که از ترکه های نازک خیزران درست شده بود، گذاشته و پس از آنکه آبش خوب کشیده می شد، آن را روی یک سطح صافی پهن می کردند تا کاملا خشک شود.
برای این کار از نی هندی و فرش های کهنه نیز استفاده می شد.
مدت زمانی بعد، شخصی آمد و برای جلا دادن کاغذ به وسیله ی نشاسته به اندیشه پرداخت.
بازرگانان چینی به سوی غرب مسافت های زیادی پیمودند و به شهر «سمرقند» که در روسیه است، رسیدند. در آنجا با عربها برخورد کردند و عربها نیز راز صنعت کاغذسازی را از آنان فرا گرفته با خود به اسپانیا بردند.
آنگاه از اسپانیا بود که صنعت کاغذسازی در سراسر اروپا پخش گردید و انگلستان نیز آنرا فرا گرفت.
بتدریج همه گونه شیوه های پیشرفته و ماشین های لازم برای ساختن کاغذ، پدید آمد.
برای مثال، یکی از مهمترین ماشین ها آن بود که به سال 1798 در فرانسه، مورد استفاده قرار گرفت.
این ماشین می توانست ورق های بسیار طویلی از کاغذ بسازد.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 10