شرط بندی پاسکال چیست؟
این برهان از موضع ندانم گرایی بحث میکند، یعنی از موضع کسانی که نسبت به وجود خدا اطمینان ندارند. این برهان قصد دارد این افراد را قانع سازد که بهترین تصمیم برای آنان، باور به وجود خداست.
شرط بندی پاسکال بر این اساس استوار است که:
- احتمال وجود خدا و عدم وجود خدا نامعلوم است.
- اگر خدا وجود داشته باشد، بهشت پاداش ایمانداران و جهنم مجازات بیایمانان است.
بنابراین، اگر کسی به خدا اعتقاد داشته باشد و خدا وجود داشته باشد، بهشت را به دست میآورد. اما اگر کسی به خدا اعتقاد نداشته باشد و خدا وجود نداشته باشد، چیزی را از دست نمیدهد.
از سوی دیگر، اگر کسی به خدا اعتقاد نداشته باشد و خدا وجود داشته باشد، جهنم را متحمل میشود. اما اگر کسی به خدا اعتقاد داشته باشد و خدا وجود نداشته باشد، چیزی را از دست نمیدهد.
بنابراین، از نظر سود مورد انتظار، عاقلانهتر است که به خدا اعتقاد داشته باشیم.
البته، این برهان انتقادات زیادی از سوی فیلسوفان و متکلمان داشته است. یکی از مهمترین انتقادات این است که احتمال وجود خدا و عدم وجود خدا نامعلوم است. بنابراین، نمیتوان با اطمینان گفت که عاقلانهتر است که به خدا اعتقاد داشته باشیم.
از طرفی این برهان براساس تک خدایی است و اگر چند خدا وجود داشته باشد، برهان کاربرد خود را از دست میدهد.
انتقاد دیگر این است که این برهان از موضع ندانم گرایی بحث میکند. اما ندانم گرایی یک موضع معرفتشناختی است، نه یک موضع وجودی. بنابراین، این برهان نمیتواند برای اثبات وجود خدا مورد استفاده قرار گیرد.
با وجود این انتقادات، شرط بندی پاسکال همچنان یک برهان محبوب در میان برخی از مسیحیان است.