بورس یا بازار سهام یعنی خرید و فروش سهام شرکتها ، کارخانه و… اما سهام یعنی چی؟
تصور کنید شما صاحب یک شرکت یا تولیدی هستید.
شرکت شما یک درآمدی مثلا ماهانه 10 میلیون تومان دارد.
همچنین شما در شرکت خود صاحب یک سری دارایی هستید.
لیست دارایی های شما:
10 عدد کامپیوتر به قیمت هرکدام 8 میلیون تومان
4 دستگاه مرتبط با کار تولیدی به قیمت هرکدام 20 میلیون تومان
حالا مجموع دارایی شرکت 160 میلیون تومان است و ماهانه 10 میلیون تومان هم درآمد دارید.
خب حالا اگر شما بخواهید مردم را در سود یا زیان خود شریک کنید و با اینکار در حقیقت کسب و کار خودتان را قوی تر میکنید، شروع به فروش سهام میکنید.
شما 160 میلیون سرمایه دارید اگر آن را به 1000 قسمت تقسیم کنید و هر قسمت را یک برگه کاغذ به ارزش بخشی از سهام شرکت در نظر بگرید، در نتیجه شما هزار برگه سهم خواهید داشت به ارزش هر کدام 160 هزار تومن.
حالا هرکسی که یک برگه سهم بخرد، درواقع به اندازه 160 هزارتومن سهیم است.
حالا چرا باید برگه سهم بخرد؟ چرا از ابتدا پول ندهد و شریک نشود؟
چون دارایی شرکت بالا و پایین میشود.
حالا فرض کنید یک سال گذشت و حالا سرمایه شرکت چقدر شده است؟
حالا قیمت هر کامپیوتر دیگر 8 میلیون نیست و شده است 12 میلیون تومان
قیمت هر دستگاه هم شده است 30 میلیون تومان
علاوه بر این ، در این یک سال شرکت 3 دستگاه دیگر هم اضافه کرده است به قیمت هرکدام 10 میلیون تومان.
خب حالا مجموع دارایی شرکت میشود: 270 میلیون تومان و هر برگه سهم دیگر 160 هزار تومان نمی ارزد، بلکه 270 هزار تومان ارزش دارد.
غیر از آنها درآمد شرکت هم میتواند روی ارزش روز سهام تاثیر مثبت یا منفی بگذارد.
خرید و فروش سهام
افرادی که صاحب برگه سهامها هستند میتوانند هر موقع که بخواهند سهام خود را بفروشند.
برگههای کاغذی سهام به صورت فیزیکی، بعدها با اینترنتی شدن بازارهای مالی، کنار گذاشتهاند و حالا فقط از نظر اسمی برگه سهم گفته میشود.
البته این ملزم این است که خریداری هم وجود داشته باشد، به همین خاطر سهام شرکتهای معتبر و معروفتر بیشتر خرید و فروش میشوند.
پیشینه بورس
کل روند خرید و فروش سهام در هر کشور توسط سازمان بورس آن کشور مدیریت میشود و به نام پایتخت آن کشور است، مثلا در ایران بورس تهران میگویند.
کلمه بورس از یک فرد هلندی که در خانه خود خریداران و فروشندگان را جمع میکرد گرفته شده است و اولین شرکت بورسی هم در هلند تشکیل شد.
در ایران هم در سال 1315 توسط یک فرد بلژیکی راه اندازی شد.
چطور وارد بورس شویم؟
طبیعتا بورس میتواند هم برای خریداران سهام سود داشته باشد هم ضرر اما در کل به نفع شرکتها و کارخانهها و کشور است چون از بلوکه شدن پول جلوگیری کرده و از کسب و کار آنها حمایت میکند.
شما برای فعالیت در بورس به کد بورسی احتیاج دارید.
بعد از آن باید یک کارگزاری انتخاب کنید و از طریق آن کار خود را انجام بدهید.
برای ورود نیاز به تحصیلات دانشگاهی ندارید.
کارگزاریها یک سایت دارند که از دارایی شما محافظت کرده و آن را مدیریت میکنند و درصد خیلی کمی هم از هر خرید و فروش شما میگیرند.
آنها قیمت روز هر سهم، میزان فروشندگان و خریداران و اطلاعات دیگر را به شما نشان میدهند.
بورس ایران از شنبه تا 4 شنبه حدودا از ساعت 9 صبح تا 12 و نیم فعالیت میکند.
در ساعاتی که بازار باز است میتوانید خرید و فروش انجام بدهید.
آیا امکان دارد که در بورس کل سرمایه ام را از دست بدهم؟
این نگرانی خیلی از افرادی هست که میخواهند وارد بازار سرمایه شوند.
اکثر مردم امریکا در بورس فعالیت دارند اما در ایران اکثر مردم هنوز وارد بازار سرمایه نشدهاند و چنین نگرانیهایی دارند.
وقتی شما سهامی را خریداری میکنید، هر روزی که بازار باز است میتواند مثبت یا منفی باشد یا تغییری نکند.
بازه تغییرات معمولا 5 درصدی است.
تغییرات بیشتر و یا تغییر 50 درصدی بعد از روزهای متوالی موجب بسته شدن موقت سهم میشود.
معمولا تا چند روز سهام بسته میماند تا شرکت شفاف سازی مالی را انجام بدهد و دلیل این رشد یا افت زیاد را به سازمان بورس گزارش کند.
اگر تخلفی صورت نگرفته بود، سهام دوباره باز میشود.
چون کم کم سهام شما رشد میکند یا از دست میرود، در نتیجه شما این فرصت را دارید که آن را نقد کنید و تقریبا محال است که کل سرمایه شما از بین برود.
چون به خاطر تورم و خریدارانی که معمولا در هر سهمی وجود دارند، یک حداقل قیمتی برای هر سهم وجود دارد و از آن پایین تر نمیآید و بعد از مدتی به خاطر تورم، قیمت سهم بالاتر میرود.
حالا چرا تورم روی بالا رفتن قیمت سهام تاثیر دارد؟
چون مجموع دارایی های شرکت گران تر میشود.
همچنین مثلا وقتی که دلار گران میشود، کارخانه هایی که صادرات دارند، حالا با هر فروشی که به خارج از کشور دارند، درآمد بیشتری خواهند داشت درنتیجه سهام آنها رشد میکند.
البته شما برای ورود به بورس حتما باید اطلاعات لازم را کسب کنید و آموزش ببینید.
آموزش بسیاری از ضررهای احتمالی را کاهش میدهد اما باز هم در نهایت بورس مقداری ریسک خواهد داشت.