آنچه دگرگونی در صدا پدید می آورد چیست؟
کیفیت صدا بستگی به چگونگی تارهای صوتی دارد.
تارهای صوتی از «الیاف کش دار» درست شده اند و می توان آنها را همچون سیم های ویلن پنداشت.
تارهای صوتی را می توان شل یا سفت کرد؛ یعنی در حقیقت می توان آنها را به 170 حالت گوناگون در آورد. هنگامی که تنوره ای از هوا از درون شش ها برمی آید، از لابلای این تارها عبور می کند و هم زمان، آنها را به ارتعاش در می آورد؛ بر اثر همین ارتعاش هاست که امواج صوتی تولید می شود.
هنگامی که تارهای صوتی شل هستند، ارتعاشی حدود 80 بار در ثانیه دارند و صدای بم تولید می کنند؛ اما وقتی که سفتند، شاید حدود هزار بار در ثانیه مرتعش شوند، و در نتیجه امواج صوتی کوتاه، یعنی صدای زیر، ایجاد می کنند.
تارهای صوتی کودک کوتاه است؛ از این رو امواج صوتی کوتاهی دارد و صدایش زیر و نازک است، و چون به مرور رشد می کند، این تارها نیز بزرگ می شوند و در نتیجه صدایش از اوج فرو می افتد و بم می شود.
حد متوسط طول تارهای صوتی مرد بیشتر از تارهای صوتی زن است، و به همین دلیل صدای مرد کلفت تر از صدای زن است.
جریان رشد در حنجره ی پسربچه چنان سریع انجام می گیرد که قادر به مهار کردن آن نیست؛ از این رو ناگهان تغییری در سراسر حنجره ی وی روی می دهد. علت آنکه می بینیم پسرها به هنگام بلوغ صدای دورگه پیدا می کنند، همین است.
گرچه ارتفاع صوت یک انسان بالغ، بستگی به طول تارهای صوتی وی دارد، ولی هر صدایی، باز در ردیف خاصی طبقه بندی می شود، و هر کسی را با توجه به صدایش می توان تشخیص داد که به کدام ردیف تعلّق دارد.
با این همه، کیفیّت صدای انسان بستگی به عوامل بسیار دیگری هم دارد؛ مثلا” وضع و حالت پیچشگاه های صوت، مانند نای، شش ها و سوراخ های بینی در کیفیّت صدا بسیار مؤثر است. در خوش صدایان این قسمت ها چنان به گونه ی مطلوبی آفریده شده که آنان را به تسلّط بر صدای خویش، توانا ساخته است.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 5
