نقد فیلم آگورا | داستان تلخ زندگی اولین زن دانشمند

آگورا فیلمی تاریخی براساس زندگی هیپاتیا یا هایپشیا اولین بانوی منجم و فیلسوف براساس تاریخ مدون جهان است که کشف کرد زمین در مدار بیضی حرکت میکند.
این فیلم محصول سال 2009 است و نقش اول آن را ریچل هانا وایس، بازیگر بریتانیایی بازی کرده است.
یکی از همبازی های او در این فیلم بازیگر ایرانی، همایون ارشادی است که در نقش آسپاسیوس، همکارِ هیپاتیا بازی میکند.
آگورا در یونانی به معنای محفل، مجلس یا محل تجمع است.
هیپاتیا بانوی ریاضیدان، فیلسوف و منجم قرن چهارم بعد از میلاد بود که در دوران حکومت روم بر این سرزمین میزیست. در واقع اولین دانشمند زن رسمی در جهان. اما او بد زمانی زندگی میکرد، زمانی که مسیحیان به طور افراطی به اسکندریه هجوم آورده و هرکسی که مسیحی نبود را با خشونت بسیار به قتل رساندند. دوران تاریک مسیحیت.
داستان فیلم آگورا:
هیپاتیا تمام تلاش خود را میکند تا حداقل کتابخانه و آثار علمی را نجات دهد. اما قدرت تعصب و جهل، دروازههای محکم کتابخانه را فتح میکند و افراطیان تا آنجا پیش میروند که حکم قتل او را صادر میکنند.
او سرانجام در سال ۴۱۵ پس از میلاد به تحریک کشیش سیریل توسط افراد تندرو سنگسار میشود.
داستان قدرتگیری مسیحیان و تسلطِ تعصب و جهلِ مذهبی بر خردورزی و دانش، در فیلم آگورا به خوبی نمایش داده میشود طوری که بیننده کاملا تحت تاثیر قرار میگیرد.
آنها پرداختن به علم را گناه میدانستند و زن را تنها وسیلهای برای مرد و مطیع بی چون و چرای او میدانند. شاید برای برخی سوال شود که چرا در قرون وسطی مسیحیان با علم مشکل داشتند؟
آنها مدعی بودند که همه چیز در کتاب مقدس آمده است و همه پاسخ ها را باید فقط از آن گرفت. این عقیده زمانی مشکل ساز میشود که مردم دچار بیماری میشوند و به دنبال درمان هستند یا با سوالات علمی مانند حرکت زمین، شهاب سنگ، علت درخشش خورشید و غیره روبرو میشوند و حالا جواب میخواهند.
کلیسا مجبور است جواب را از داخل کتاب مقدس جستجو کند. خب طبیعی و عقلانی است که بپذیریم همه این پاسخ ها در کتاب مقدس نیامده. مثلا کتاب مقدس در مورد ایدز یا هوش مصنوعی صحبتی نکرده است. هدفش هم این نبوده است. اما کلیسا مجبور است جواب بدهد. پس ناچارا باید جوابی برگرفته از عقل خودشان بدهند و آن را به کتاب مقدس نسبت بدهند.
آنها برای بسیاری از موارد این کار را کردند مثلا مدعی بودند درمان طاعون با کشتن جادوگران و یهودیان انجام میشود. یا شهاب سنگ دروغ است و هیچ سنگی تا به حال به زمین نخورده! با اینکه مردم بسیاری به چشم خود این پدیده را در سراسر جهان دیده بودند.
حالا با گذشت زمان وقتی که علم پیشرفت میکند و دانشمندان به جوابی متفاوت و حتی مخالف با گفته های کلیسا میرسند؛ مشکل تازه شروع میشود. کلیسا یا باید اعتراف کند که دروغ گفته و کتاب مقدس در این موارد چیزی نگفته یا باید بگوید کتاب مقدس اشتباه گفته یا اینکه باید دانشمندانی مثل گالیله و هیپاتیا را خفه کند. خب گزینه آخر، ساده ترین و بی خطر ترین بود و همین کار را کردند. غافل از اینکه ماه پشت ابر نمی ماند و حقیقت سرانجام برملا میشود.
نکات دیگر فیلم:
این فیلم در کشور اسپانیا ساخته شده است و هزینه فیلم 73 میلیون دلار بوده است.
کیفیت فیلم از لحاظ به نمایش درآوردن صحنه های باستانی و نبرد بسیار خوب است. همچنین به موسیقی متن خوب و تاثیرگذار آن هم میتوان اشاره کرد. کارگردانی هنری فیلم نیز قابل توجه است.
امتیاز این فیلم 7.2 در IMDb میباشد و تحسین بسیاری از منتقدان را در پی داشته است.
هیپاتیا در تلاش بود بفهمد آیا زمین مرکز عالم است یا اینکه زمین و سیارات به دور خورشید میچرخند؟ چرا گاهی خورشید بزرگ و گاهی کوچک است؟ آیا فاصله زمین و خورشید کم و زیاد میشود؟ زمین و سیارات در چه مداری میچرخند؟
او سرانجام کشف کرد که زمین در مدار بیضی شکل به دور خورشید میچرخد. ۱۲۰۰ سال پس از او، این گفته توسط یوهانس کپلر تایید و شرح داده شد.
اگر به سرنوشت این بانوی اهل علم علاقمند شده اید میتوانید فیلم آگورا را که به فارسی هم دوبله شده است تماشا کنید.