چه فیلسوفانی درمورد جبر و اختیار صحبت کرده اند؟

مسئله جبر و اختیار یکی از مهمترین مسائل فلسفی است که از دیرباز مورد بحث و بررسی فیلسوفان بوده است. این مسئله به این موضوع میپردازد که آیا اعمال ما تحت کنترل اراده آزاد ماست یا اینکه توسط عوامل دیگری، مانند قوانین طبیعت یا اراده الهی، تعیین میشود.
از جمله فیلسوفانی که درمورد جبر و اختیار صحبت کردهاند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- افلاطون در کتاب جمهور، از دو نوع اراده سخن میگوید: اراده واقعی که مبتنی بر عقل است و اراده کاذب که مبتنی بر احساسات و تمایلات است. او معتقد است که انسانها دارای اراده واقعی هستند و میتوانند اعمال خود را بر اساس عقل انتخاب کنند.
- ارسطو نیز در کتاب اخلاق نیکوماخوس، از اراده آزاد سخن میگوید. او معتقد است که انسانها دارای قدرت انتخاب هستند و میتوانند میان خیر و شر انتخاب کنند.
- سنکا، فیلسوف رواقی، معتقد است که انسانها باید تسلیم سرنوشت شوند. او معتقد است که همه چیز در جهان طبق قوانین طبیعت اتفاق میافتد و انسانها قدرت تغییر آن را ندارند.
- آگوستین، فیلسوف مسیحی، معتقد است که انسانها دارای اراده آزاد هستند، اما این اراده تحت تأثیر گناه اولیه قرار گرفته است. او معتقد است که انسانها برای نجات از گناه نیاز به یاری خداوند دارند.
- فرانسیس بیکن، فیلسوف انگلیسی، معتقد است که انسانها دارای اراده آزاد هستند، اما این اراده محدود به قوانین طبیعت است. او معتقد است که انسانها میتوانند با شناخت قوانین طبیعت، اعمال خود را کنترل کنند.
- رنه دکارت، فیلسوف فرانسوی، معتقد است که انسانها دارای اراده آزاد هستند و این اراده قابل شک نیست. او معتقد است که شک در هر چیز دیگری، به جز شک در خود و اراده خود، ناممکن است.
- باروخ اسپینوزا، فیلسوف هلندی، معتقد است که جهان یک سیستم مکانیکی است که توسط قوانین طبیعت اداره میشود. او معتقد است که انسانها نیز بخشی از این سیستم هستند و اعمال آنها نیز تحت تأثیر قوانین طبیعت قرار دارد.
- جان لاک، فیلسوف انگلیسی، معتقد است که انسانها دارای اراده آزاد هستند و این اراده مبتنی بر عقل است. او معتقد است که انسانها با تولد، دارای اراده آزاد هستند و این اراده توسط عوامل خارجی، مانند تربیت یا محیط، تحت تأثیر قرار نمیگیرد.
- دیوید هیوم، فیلسوف اسکاتلندی، معتقد است که اراده آزاد یک تصور موهوم است. او معتقد است که اعمال انسانها توسط عواملی مانند انگیزهها، باورها و شرایط محیطی تعیین میشود.