مثلا شما و دوستتان در خیابانی مشغول راه رفتن هستید. دوستتان میگوید تعداد درختهای این خیابان عددی زوج است. شما میپرسید: چطور فهمیدی؟
او به شما میگوید: به من الهام شد. یک صدایی در ذهنم این را گفت.
شما ممکن است به این خاطر که قبلا موارد اینچنینی موفقیت آمیزی از دوستتان را ندیدهاید، بگویید که حرفش را قبول نخواهید کرد و شواهد برای قبول این ادعا کافی نیست.
او به شما میگوید: پس از نظر تو، تعداد درختها فرد است؟!
شما میگویید: نمیدانم، یعنی نه ادعا میکنم زوج است و نه ادعا میکنم فرد است. ممکن است هرکدام از این حالات درست باشد.
در اینجا موضع شما برگرفته از نوعی خرد است، اما خیلیها به اشتباه فکر میکنند کسی که میگوید نمیدانم، یعنی جاهل است و آنکس که برای همه چیز جوابی دارد، دانا است. به همین خاطر از گذشته همیشه اساتید، گوروها و عرفایی که برای همه چیز، سخنی داشتند، بسیار محترم و دانا درنظر گرفته میشدند، بدون اینکه ادعاهای آنان در مورد همه چیز، راستایی آزمایی و اثبات شود.
از طرفی وقتی کسی در موضع “نمیدانم” قرار دارد، خیلی از مردم برای اثبات عقیدهشان به سراغ مغالطه “توسل به جهل” میروند. مثلا میگویند شما که نمیدانید حیات دقیقا چطور به وجود آمده، پس ادعای ما، در این زمینه را باید بپذیرید. و این حرف درست نیست. مانند مثال بالا که شخص دوم نمیداند تعداد درختهای آن خیابان فرد است یا زوج، اما این دلیل نمیشود که ادعای شخص اول را بپذیرد.
باورپذیریاش سخت است اگر بگوییم: اکثر اوقات؛ “نمیدانم” میتواند بهترین و دقیقترین موضع، در لحظه کنونی باشد.
اگر به بحث های فلسفی و متافیزیکی علاقه دارید، به کانال یوتیوب اسرار ماورا سر بزنید.
آدرس تلگرام ما: @asrarmavara_ir