اولین چرخ خیاطی در کجا ساخته شد؟

نخستین چرخ خیاطی از کیست؟ می گویند روزی جهانگردی به یکی از دورترین نقاط جهان گذرش افتاد.

هنگامی که با اهالی آن ناحیه برخورد کرد انتظار نداشت که چیزی از آثار تمدن را نزد آنان ببیند. با این وصف، چون به چادر رئیس قبیله وارد شد با کمال تعجّب مشاهده کرد که یک چرخ خیاطی در آنجاست.

روشن است که آن مردم غیر متمدن چرخ خیاطی را از یکی از ملل متمدن مجاور گرفته بودند.

خیاطی همیشه یک امر بسیار مهم برای بشر بوده. از این رو، نیازبه دستگاهی که این کار را انجام دهد، کاملا” احساس می شد. اکنون ببینیم چه کسی نخستین بار این دستگاه را ساخت.

نخستین چرخ خیاطی ساخته ی توماس سِنت انگلیسی است.

وی ماشینی در 1790 به ثبت رسانید که کارش بسیار شبیه به دوخت زنجیره ای زمان ما بود. البته هدف از این ماشین بیشتر دوختن چیزهای چرمی بود. ولی هرگز آن مورد استفاده واقع نشد و مخترع بینوا از اختراع خویش سودی نبرد.

در 1830 خیاط فرانسوی فقیری به نام بار تِلمی تیمونیِه چرخ خیاطی درست کرد بسیار شبیه به چرخ های کنونی ما بود و در فرانسه مورد استفاده قرار گرفت.

ولی گروهی از کارگران شرور که وجود آن را باعث کسادی کار خود می دیدند، بر کارگاه بارتلمی حمله کردند و چرخ های خیاطی او را نابود ساختند. بیچاره بارتلمی سرانجام از فقر جان داد.

همزمان با این رویدادها، مرد دیگری در نیویورک بنام والتِر هَنت چرخ خیاطی دیگری را ساخت. این چرخ دارای یک سوزن منحنی بود که مانند سوزن های کنونی چرخ خیاطی، سوراخی در نوک خود داشت.

کار این سوزن، زدن کوک های زنجیره ای بود، یعنی با نخ حلقه ای میان پارچه می زد و سپس حلقه ی دیگر آمده در حلقه ی اوّل مانند زنجیر قفل می شد. با همه ی اینها، «هَنت» هرگز موفق نشد که اختراع خود را به ثبت برساند.

بعدها افتخار ثبت نخستین چرخ خیاطی نصیب اِلیاس هَاو گردید. در سال 1851 آیزِک سینگر نیز یک چرخ خیاطی را در امریکا به ثبت رسانید. آنگاه نزاعی میان وی و «الیاس هاو» بر سر این موضوع که حق تقدّم با کیست، برخاست.

سرانجام «هاو» در این دعوا حاکم شد و توانست از هر چرخ خیاطی که به بازار می آمد، حق امتیازی به سود خود دریافت کند.

در زمان ما هزاران نوع چرخ خیاطی وجود دارد. برخی حتی می توانند چرم، کلاههای لبه دار، پنبه و لحاف و حتی دکمه را هم به آسانی بدوزند.

منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 2