لاک یا صدف چیست؟
به نظر شما در طبیعت چند نوع لاک یا صدف وجود دارد؟
مثلا” گردو یا تخم مرغ دارای لاکند. لاک پشت، حلزون، خرچنگ و برخی از حیوانات دیگر نیز لاک دارند. بنابراین، وقتی ما از لاک سخن می گوییم باید انواع گوناگون آن را که به اشکال مختلفی در طبیعت یافت می شود، به ذهن بیاورید.
لاک یا صدف پوسته ی کلفتی است که اندام یک موجود زنده را، چه گیاه و چه حیوان، در بر گرفته است.
لاک را یا خود حیوان می سازد و یا آنکه حیوانی بطور مادر زاد با لاک به دنیا آمده است.
حال ببینیم لاک یا صدف از چه جنسی ساخته شده است. برخی از صدفی ها از جنس آهک (کربنات کلسیم)، و برخی دیگر از جنس سیلیس (یعنی ماده ای که از آن شیشه می سازند) پدید آمده اند. البته بعضی ها هم مانند پوسته ی گردو از ماده ی چوبی به نام لیگنین درست شده اند.
فایده ی صدف یا لاک این است که موجود زنده را در برابر آسیبهای خارجی محافظت می کند.
گردو و تخم مرغ پوسته ای کاملا” سربسته دارند. از این رو چون موجود زنده ای بخواهد از درون آنها بیرون بیاید (یعنی جوجه از تخم و یا جوانه از گردو)، باید نخست اندکی رشد کند و سپس پوسته را بشکافد و خارج شود.
خرچنگ ها نیز تقریبا” همه ی اندامشان در لاک پنهان شده است. ولی لاک خرچنگ یک پارچه نیست، بلکه از قسمتهای متعددی درست شده که با ماده ی نرمی به هم پیوند داده شده اند. از این رو خرچنگ به راحتی می تواند خم شود و حرکت کند.
جُعَل نوعی سوسک است که نخست در درون لاک رشد می کند و به حدی می رسد که تمام فضای آن را پر می کند. در این حال لاک خود را از وسط می شکافد و به بیرون سر می کشد. در زیر لاک جعل پوست نرم و کش داری است که آن هم به مرور زمان سفت شده، لاک جدیدی را پدید می آورد.
البته حیوانات دیگری هم هستند که لاک دارند و لاک جزیی از اندامشان به شمار می آید. مانند لاک پشت که لاکش از استخوان درست شده و پولک های متعددی روی آن را فرا گرفته اند.
لاک پشت دو لاک دارد. لاک بالایی به دنده ها و ستون فقراتش پیوسته است و لاک پایینی اش هم از استخوان درست شده. بنابراین، هیچ لاک پشتی قادر نیست که بدون لاک زندگی کند، درست مانند انسان که بدون ستون فقرات و دنده ها قادر به زندگی نخواهد بود.
بیشتر حیواناتی که لاک یا صدف دارند در شمار نرمتنان قرار گرفته اند.
پس حلزون، از باب مثال، یک جانور نرم تن می باشد.
صدف ماهی، صدف ماهی خوراکی و سکالوپ، نرمتنانی هستند که صدفشان دو کپه ای می باشند. اینها را دو کپه ایها می خوانند.
این حیوانات در موارد خطر برای حفظ جان خود هر دو کپه را بر روی هم جفت می کنند.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 3