چرا حیوانات به خواب زمستانی می روند؟

موش خرمای امریکایی یکی از حیواناتی است که خواب دراز زمستانی اش معروف است. برخلاف سنجاب، این حیوان هرگز توشه ی زمستانی ذخیره نمی کند. حیوان فقط از چیزهایی که بر روی درختان یافت می شود تغذیه می کند. بنابراین چون زمستان فرا می رسد دیگر آذوقه ای برای خوردن ندارد. در این هنگام منبع غذایی او فقط همان چربی هایی است که در بدن خود انباشته است.

در فصل زمستان، حیوان به درون یک سوراخ زیرزمینی خزیده، خواب طولانی خود را آغاز می کند. این جانور سراسر زمستان سرد را در خواب می گذراند و در این مدت فقط چربی های بدنش را به جای غذا مصرف می کند.

بسیاری از حیوانات، مانند خرس، خواب طولانی زمستانیشان چندان واقعی و عمیق نیست. بلکه فقط در زمستان بیشتر از تابستان می خوابند. اما در روزهای گرم و مطبوع زمستان، خرس و سنجاب بیدار شده از لانه بیرون می آیند.

خواب عمیق زمستانی برخی از حیوانات با خواب عادیشان فرق دارد و تقریبا” مانند مردن است. چون حیوانی که به چنین خوابی فرو می رود، همه ی فعالیتهای بدن او تعطیل می شود و حرارت بدنش هم بقدری پایین می آید که از هوای مخفیگاهش فقط اندکی گرمتر است.

در چنین وضعی، حیوان ذخیره ی غذایی بدن خود را بسیار کند مصرف می کند. از این رو، به اکسیژن کمتری نیاز دارد. نقش چنین حیوانی بسیار کم و آهسته می گردد و قلبش نیز بسیار ضعیف می تپد.

اگر روزی هوای مخفیگاهش خیلی سرد شود، حیوان از خواب برمی خیزد و زمین را دوباره می کند تا در جستجوی هوای مناسبتر، باز هم بیشتر به عمق زمین فرو رود.

با فرا رسیدن فصل بهار، تغییر حرارت و رطوبت هوا و همچنین گرسنگی، این قبیل حیوانات را از خواب بیدار می کنند. آنگاه از لانه ی خود بیرون می آیند.

بسیاری از حیوانات کم خون، جزو حیوانات زمستان خواب هستند. کرم خاکی به داخل زمین و به آنسوی خط انجماد می خزد.

قورباغه در گل و لای اعماق آبها، خود را پنهان می کند.

مار در لابلای سنگها یا در سوراخ های زمین می آرمد. برخی از ماهی های ریز در اعماق پر گل و لای آبها فرو می روند.

حتی برخی از حشرات نیز زمستان خواب هستند. آنها در زیر سنگها یا تخته الوارها جایی برای خواب طولانی خود درست می کنند.

منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 3

پاسخی بدهید