دوربین عکاسیی که عکس رنگی می گیرد، یک عمل فیزیکی انجام می دهد. ولی ما که رنگهای گوناگون را تشخیص می دهیم در واقع از تجزیه ی روانی خود سود می جوییم.
آیا از این حرف تعجب می کنید؟ آیا می خواهید بهتر معنای گفته ی ما را دریابید؟
بسیار خوب، اکنون برایتان می گوییم که کار چشم، دیدن نیست. بلکه آن فقط تحت تأثیر نور و عوامل خارجی قرار می گیرد. سپس این مغز ماست که عمل دیدن را انجام می دهد. پس در واقع اجسام را فقط مغز می بیند.
هنگامی که تصویری از راه چشم به مغز مخابره می گردد، سلول های مغز درباره ی آن و چگونگی هایش قضاوت می کنند.
بنابراین، برای آنکه مغز چیزی یا رنگی را ببیند، باید نخست تصویری را از راه چشم دریافت کرده باشد.
ساختمان چشم ما طوری است که هفت رنگ را در یک منشور شیشه ای تشخیص می دهد:
1 _ قرمز 2 _ نارنجی 3 _ زرد
4 _ سبز 5 _آبی 6 _ نیلی 7 _ بنفش
اکنون خوب توجه کنید که در چشم ما دو دسته از سلول ها برای تشخیص رنگها به فعالیت می پردازند:
(1 ) سلول های استوانه ای شکلی که در اطراف شبکیه چشم هستند و فقط روشنی و تاریکی را تشخیص می دهند.
(2 ) سلولهای مخروطی شکل که در وسط شبکیه قرار گرفته اند و موج مخصوص هر یک از رنگها را نیز دریافت می کند. پس از اینرو است که ما بر دیدن رنگها توانا می شویم.
حال ببینیم که چگونه چشم رنگها را به درون خود راه می دهد؟
برای این سؤال هنوز علم جواب قانع کننده ای نیافته است. با اینوصف، ممکن است فرضیه ی یانگ هلم هلتس این مشکل را تا حدی برطرف کرده باشد.
طبق این فرضیه، چشم دارای سه رشته اعصاب است. رنگهای اساسی و اصلی نیز سه رنگ هستند:
1 _ قرمز 2 _ سبز 3 _ بنفش مایل به آبی
حال اگر هر سه رشته از این اعصاب در یک زمان و به یک اندازه تحت تأثیر نور خارجی قرار بگیرند، ما رنگ سفید را خواهیم دید. ولی اگر بیشتر نور سبز وارد چشم ما شود و در نتیجه اعصاب سبز ما را بیشتر تحت تأثیر قرار دهد، در این هنگام رنگ سبز را خواهیم دید. اما هنگامی که نور زرد وارد چشم می شود، اعصاب مربوط به رنگهای سبز و قرمز هر دو با هم تحریک می شوند و ما در نتیجه رنگ زرد را مشاهده خواهیم کرد.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 3
