مار یکی از جانوران بسیار شگفت آور است. از همین رو، نظر انسان را از جهات مختلفی به خود جلب کرده است.
در دنیا بیش از 2000 نوع گوناگون مار وجود دارد. در هر منطقه ای از کره ی زمین بالاخره نوعی مار یافت می شود، مگر در مناطق قطبی.
مار در خشکی، روی زمین، زیر زمین، در آب و حتی بر سر درختان زندگی می کند.
مار را به هنگام راه رفتن خوب نگاه کنید. هرگز نمی توانید عضوی در بدنش بیابید که به تنهایی در حرکت باشد، بلکه همه جای بدنش بر روی زمین می غلتد.
مار پا ندارد. با این حال، خوب بر روی زمین می خزد، از درخت بالا می رود و همینگونه در سوراخ نیز فرو می خزد.
در زیر تنه ی مار فلس ها، یعنی پولک هایی درشت وجود دارد. وقتی که می خواهد راه برود لبه ی آنها را به ناهمواری های سطح زمین گیر می دهد و با فشار، اندام خود را به پیش سوق می دهد. آری، بدین گونه است که مار بدون پا قادر به راه رفتن می شود.
اما چیز شگفت آورتر آنکه بدانیم چگونه این پولکها درست شده اند و چرا بدین سان به حرکت درمی آیند؟
در بدن مار تعداد بسیاری دنده وجود دارد. مثلا” افعی افریقایی دارای 145 جفت دنده است. هر دنده ای به قسمتی از ستون فقرات وی اتصال یافته، به طوری که می تواند بسیار براحتی و نرمی، حرکتش دهد.
آنگاه نوک هر جفت از این دنده ها بوسیله ی ماهیچه ای به پولک های زیر شکم مار متصل شده است. همین که مار دنده های خود را حرکت می دهد، پولک هایش نیز از جا حرکت می کنند.
پس پای مار در واقع همان دنده ها و پولک های او می باشد.
گاهی مار هوس می کند که تند راه برود. در این حال، اندام خود را به شکل s درمی آورد، و با قدرت هر چه تمام تر موانع را از زیر تنه گذرانده، به سرعت جلو می رود.
در بدن برخی از مارها، مانند مار بوآ نشان کمی از پا دیده می شود. پاهایی که می گویند قبلا” وجود داشته ولی سپس بر اثر جریان تکامل از میان رفته اند. بنابراین، گویا می توان مدعی شد که روزگاری مار جانوری بوده که پا می داشته است.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 3