ژلاتین چیست؟

گاهی پس از صرف غذا در میهمانی برایتان دسر ژله می آورند. آیا هیچ میدانید که ژله از استخوان حیوانات درست شده است. آری، این براستی حقیقت دارد که ژلاتین را از استخوان حیوانات به دست میآورند. ولی چنان خوب و به گونهای بهداشتی آن را تهیه میکنند که ما از خوردنش لذت میبریم و هرگز به خود زحمت این اندیشه را نمیدهیم که ببینیم اصل آن چه بوده است.
برای تهیهی ژلاتین، استخوانهای اسفنجی و تمیزی را انتخاب میکنند.
نخست طوری به عملشان میآورند که پارهای از موادشان زدوده میگردد.
سپس با آب داغ و بخار، بار دیگر این استخوانها را به عمل میآورند. چربیهای استخوان بر روی آب میایستد که با کفگیر آنها را دور میریزند.
آنگاه از مایعی که باقی مانده به وسیلهی تبخیر، ژلاتین تهیه میکنند.
این ماده را در بازار به اشکال گوناگون به فروش میرسانند. گاهی به صورت ورقههای نازک، گاهی پولک وار، گاهی هم ریز ریز و بالاخره گاهی نیز به صورت گرد، آن را به مشتریان عرضه میکنند.
برای تهیهی دسر ژله از محلولهای سرد شدهی ژلاتین (حدود 2 درصد) استفاده میکند و بر آن شکر، وانیل، شکلات و آبمیوه نیز میافزایند.
ژلهی میوه ای خاصیت ژلاتینی خود را از پکتین به دست میآورد. پکتین در بسیاری از میوهها یافت میشود.
چون ژلاتین را ازاستخوان حیوانات میگیرند، پس نوعی پروتئین خالص به شمار میرود، هضمش نیز بسیار سریع است. به همین دلیل برای افراد ناتوان غذای مناسبی میباشد.
ژلاتین به همراه خوراکیهای دیگر بسیار مصرف میشود. مثلا آن را به بستنی و برخی از شیرینیها میزنند تا نرم شوند و هم شکرک و یخچه در درونشان شکل نگیرد.
این ماده در داروسازی نیز ارزش بسیار دارد.
بسیاری از قرصها و کپسولها یک رویهی ژلاتینی دارند تا مزهی بد آنها را نچشیم، در ضمن چون این ماده زود هضم است، اثر دارو را در معده نیز سریعتر مینماید.
این ماده را در عکاسی نیز مورد استفاده قرار میدهند.
لایهی نازکی که بر روی فیلمهای عکاسی کشیده شده از ژلاتین و املاح نقره فراهم گردیده است. املاح نقره که به نور بسیار حساسند با ژلاتین فیلم مخلوط میشوند.
ژلاتین به گونهای آن املاح را بر سر جای خود نگه میدارد که وقتی نور به درون دوربین بتابد، تصویر درست و خوبی بر صفحهی فیلم نقش ببندد.
منبع: کتاب به من بگو چرا | جلد چهارم