زمین لرزه هنگامی رخ می دهد که بر سطح زمین ارتعاش و یا لرزشی پدید آید.
علت اصلی این پدیده معمولا گسلی است که در سنگهای نهفته در پوسته ی زمین ایجاد می شود.
گسل یعنی شکستگی در قشر جامد زمین که در آن سنگهای یک طرف شکستگی نسبت به سنگهای طرف دیگر، جابجا شده است. زلزله بر اثر همین جابجا شدن ها پدید می آید.
بنابراین همه جای روی زمین زلزله خیز نیست، بلکه در مناطق معینی وضعیت زمین بدان گونه است که در بالا گفتیم و آنجا را «کمربند زمین لرزه» خوانده اند.
مهمترین کمربند زمین لرزه در حاشیه ی اقیانوس آرام است که شاهد شدیدترین زمین لرزه‌های جهان بوده است.
این کمربند از آخرین نقطه ی جنوبی شیلی آغاز می شود، سواحل امریکای جنوبی را در اقیانوس آرام فرا می گیرد، سپس به امریکای مرکزی می رسد و در جزایر کارائیب انشعاب می یابد، بعد سواحل مکزیک را در برمی گیرد و از کالیفرنیا بالا می رود و به آلاسکا می رسد.
اما اینجا هرگز پایان کمربند زمین لرزه نیست، زیرا ادامه ی آن از آلاسکا به شبه جزیره ی کامچامکا می رسد، سپس از جزایر کوریل و آلئوسین در نواحی گرد شمالگان می گذرد و به ژاپن، فیلیپین، اندونزی و گینه ی جدید می رسد و از آنجا از میان برخی جزایر در جنوب اقیانوس آرام نیز می گذرد.
بیشترین زمین لرزه‌ها در تاریخ در همین «کمربند» اقیانوس آرام رخ داده است. ولی البته شاخه های دیگری از کمربند زمین لرزه وجود دارد که از ژاپن منشعب می گردد و به چین، هندوستان، ایران، ترکیه، یونان و مدیترانه می رسد.
در برخی نواحی، مانند ژاپن، تقریبا هر روز زمین لرزه‌ای رخ می دهد، ولی خوشبختانه بیشتر آنها شدید نیست و زیانی به بار نمی آورد.
سرزمینهای انگلستان جدید نیز از صدها هزار سال پیش، یعنی از دوران یخبندان، تاکنون هرگز دستخوش زمین لرزه‌های ویران کننده نبوده است.
یک برآورد آماری به این نتیجه رسیده که سالیانه حدود پانصد هزار زمین لرزه رخ می دهد که از آنها فقط چیزی نزدیک به صد هزار موردشان احساس می شود.
شمار زمین لرزه‌های زیانبار تقریبا هزار مورد است.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد دهم
