شاید شما هم در چوب یا سنگ ها یا روی دیوار چهره انسان یا اشکال آشنا دیده باشید. گاهی ابرها به شکل خاص و معناداری در می آیند، به این پدیده پاریدولیا میگویند.
پاریدولیا فقط محدود به بینایی نیست و ممکن است شما در حین شنیدن یک صحبت یا موسیقی ، کلمه ای آشنا و معنادار را احساس کنید.
مثلا زمانی که یک نوار ضبط شده از صدای انسان را برعکس پخش کنید، قطعا یک یا چند کلمه معنادار خواهید شنید.
تصویر زیر متعلق به عکسی است که اولین بار از سطح مریخ گرفته شد.
در این عکس چهره یک انسان دیده میشد.
این یک نمونه از پاریدولیا است.
چندین سال بعد با پیشرفته‌تر شدن امکانات تصویر برداری ، تصویر دقیق‌تر و شفاف‌تر ارائه شد.
در این تصویر مشخص شد که فقط یک تپه معمولی بوده است که در کیفیت پایین شبیه صورت انسان به نظر می‌رسیده است.
دلیل پاریدولیا چیست؟
دانشمندان معتقدند ساز و کاری در مغز انسان وجود دارد که باعث بروز این رخداد میشود.
انسان ها می توانند از دور چهره آشنایان را تشخیص بدهند.
یعنی به جزئیات نیازی ندارند.
همین دقت نکردن به جزئیات و تلاش مغز برای یافتن ارتباط معنادار و ساختن یک شکل معنادار باعث شده است که در بین اجسام و غیره هم این کار را انجام بدهد و چیزی آشنا ببیند.
البته پاریدولیا به صورت افراطی هم می‌تواند نشانه‌ای از اختلال روانی وسواسی – جبری باشد.
طبق الگوی پاریدولیا یک تست روانشناسی هم وجود دارد به نام تست رورشاخ.
در آن تست با استفاده از لکه‌های جوهر تصاویری را میسازند و از مخاطب می‌خواهند بگوید که تصویر شبیه چه چیزی است.
سپس انتخاب های مخاطب را تفسیر می کنند.
در لینک زیر می توانید مطلب مربوط به تست رورشاخ را بخوانید:
چند نمونه دیگر از پاریدولیا :
