ویکی پدیا چیست و چرا من از آن خوشم می‌آید؟!

حتما تا به حال پیش آمده است که در مباحث مختلف وقتی کسی به ویکی پدیا استناد میکند بعضی ها با اطمینان میگویند: ویکی پدیا که معتبر نیست.

شاید خود شما هم این جمله را گفته باشید.

اما جالب است بدانید اکثر اوقات ویکی پدیا اعتبار بسیار بیشتری نسبت به سایر منابع دارد.

تصور کنید در کشوری مثل کره شمالی که شاید کسی نباید برعلیه کیم جونگ اون حرفی بزند بخواهند راجع به او تحقیق کنند، مسلما کتاب ها، دایره المعارف ها و سایر منابع نوشتاری همگی به نفع او صحبت کرده اند. چون در غیر این صورت هرگز اجازه چاپ و نشر پیدا نمیکردند.

برخی از آنها حرف های عجیب و غریبی هم زده اند، مثلا کیم وقتی بچه بوده با دم اژدها بازی کرده یا با یک بشکن سرعت چرخش زمین را به اندازه یک دهم عدد پی π، افزایش داده و … که همه این حرف ها میتوانند از منابع رسمی و ثبت شده کشور باشند.

خب آیا مطلبی که از این منابع استناد کند معتبر خواهد بود؟

اما ویکی پدیا چطور؟

ویکی پدیا توسط همه قابل ویرایش است، البته این به این معنی نیست که قصاب محل بتواند ویکی نویس شود! بلکه ویکی پدیا ادمین هایی معتبر و با درجه کاربری بالا دارد که مطالب را اصلاح میکنند.

در واقع هر کسی که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقالات آن را ویرایش کند اما باید براساس منابع این کار را انجام بدهد وگرنه تایید نمیشود.

بنابراین اگر از روی تعصب یا اجبار مطلبی نوشته بشود دیگران آن را تغییر میدهند.

پس طبیعی است که عده ای از این ویژگی ناراحت بشوند.

همچنین راجع به هر موضوعی نمی‌توان مطلبی به ویکی پدیا اضافه کرد و باید از شهرت نسبی برخوردار باشد.

مزیت این قانون زمانی مشخص میشود که دیگر یک فرد پولدار که توانسته به کسی پول بدهد برایش کتاب بنویسند و در تیراژهای بالا چاپ کنند یا به چند زبان ترجمه کنند اما حالا در ویکی پدیا به راحتی نمی‌تواند این کار را کند.

و مورد دیگر اینکه؛ هر نوشته در ویکی پدیا نیازمند منبع است و به منابع مختلف لینک میشود. اما در اکثر کتاب ها مطالب بدون اینکه به صورت دقیق توضیح داده شوند از کجا آمده اند منتشر میشوند، مانند کتاب خداوند الموت که هنوز موجودیت نویسنده اصلی اش در هاله ای از ابهام قرار دارد. با اینکه اصل موضوع یعنی فرقه حشاشین (اساسین) و حسن صباح حقیقت دارد اما نویسنده‌ای به نام پل آمیر وجود خارجی نداشته و به احتمال قوی کل کتاب حاصل تخیل ذبیح الله منصوری است.

بنابراین ویکی پدیا از خیلی از منابع دیگر اعتبار بیشتری دارد اما برای کسانی که میخواهند مطالب گزینشی و تحریف شده به مخاطب ارائه کنند، این سایت اصلا خوشایند نیست.

هدف ویکی‌ پدیا انتشار جهانی یک دانشنامه آزاد به تمامی زبان‌های زنده دنیا است.

ویکی پدیا معتقد است که دانش باید بدون هیچ محدودیت و کنترلی در دسترس و قابل انتشار باشد و به بیش از 299 زبان فعالیت میکند.

ویکی پدیا هک

و اما یک دید عمیق تر و دقیق تر

ویکی پدیا و شبکه‌های اجتماعی که قابلیت مشارکت توسط همه در آنها وجود دارد، به همان اندازه که می‌توانند مفید باشند ممکن است گاهی در آنها نفوذ شود.

مثلا یک سیاستمدار یک توییت در توییتر منتشر میکند، فورا صد هزار نفر به نفع او یا به ضرر او پیام خود را منتشر میکنند.

همه این افراد ممکن است مردم عادی نباشند و عده‌ای حقوق بگیر این کار را با حساب‌های کاربری مختلف انجام داده باشند.

مردم عادی ممکن است با دیدن صفحه توییتر یا اینستاگرام یک سیاستمدار تصور کنند که آن شخص چقدر نزد مردم محبوب یا مورد تنفر است در صورتی که آنها دارند به پیام هایی که از طرف اکانت های جعلی ارسال شده اند نگاه میکنند.

اگرچه صاحبان شبکه‌های اجتماعی سعی دارند با پیشرفته‌تر کردن الگوریتم‌های برنامه نویسی جلوی این اقدامات ناعادلانه را بگیرند اما هنوز کاملا موفق نشده‌اند.

این در مورد ویکی پدیا هم ممکن است صدق کند البته خیلی کمتر. چون همانطور که گفتم هر مطلب در آن نیازمند منبع است و باز هم توسط دیگری قابل ویرایش است.

ویکی پدیا هر ثانیه، 10 بار ویرایش میشود.

اگر مثل من درباره اشخاص مختلف و وقایع مختلف خصوصا آنهایی که مقداری آگاهی درموردشان دارید در ویکی پدیا تحقیق کنید متوجه میشوید که با مطالعه ویکی پدیا به مطالب مطمئن تر و بی‌طرفانه تری میتوان دست پیدا کرد.

در اکتبر 2017 مجله تایم، ویکی پدیا را به عنوان سومین سایت تاثیر گذار جهان انتخاب کرد.

در آخر، توصیه میکنم که بعد از دیدن، خواندن یا شنیدن هر مطلب از هر منبعی نباید فورا آن را باور کرد.

زمانی که دبیرستان بودم یک استاد راهنما در زمینه فیزیک داشتم که راهنمای من برای شرکت در جشنواره خوارزمی بود و خارج از کشور تحصیل کرده بود. میگفت مردم هرچیزی که در تلویزیون گفته شود باور میکنند، اما یک پژوهشگر اگر بخواهد خلاف آن را بگوید هرچقدر هم مدارک معتبر برای گفته‌اش داشته باشد کسی حرف او را باور نخواهد کرد تا اینکه در نهایت یک رسانه حرف او را تایید کند، آنوقت مقبول همه واقع میشود.

مطالب مشابه از ذهن آموز:
دیدگاهی بگذارید