امروزه توده های یخ کمیاب نیستند. عادی ترین نوع آن را یخچال های دره ای گویند که تنها در کوههای آلپ، بیش از 1200 یخچالهای دره ای وجود داشته و در کوههای مرتفع جنوب آلاسکا هم ده ها هزار از این نوع دره ها یافت می شود.
توده های یخ این دره ها مانند رودخانه های بزرگی از یخ، از کوههای پر برف سرازیر گردیده و بطرف پایین بحرکت درمی آیند. منبع مقادیر زیاد برف که بیشتر یخچالهای دره ای را بوجود می آورد قسمت فوقانی دره ایست که بشکل یک آمفی تئاتر درآمده و دیوارهای شیب داری دارد. برفی که در این ناحیه می بارد، بصورت بهمن به پایین ریزش می کند، در مدت تابستان آب نشده و سال به سال هم عمیق تر شده و ضخامت بیشتری پیدا می کند.
عاقبت در اثر افزایش از طرف بالا، توأم با بعضی ذوب شدگی ها و انجماد مجدد، هوای قسمتهای پایین تر توده برف و یخ خارج شده و این قسمت تبدیل به توده ای یخ جامد و محکم می گردد. فشار بیشتر وزن یخ و برف از بالا، بالاخره این توده را هر چه زیادتر فشرده می سازد تا اینکه به آرامی به پایین خزیده و وارد دره گردد.
وقتی که توده یخ بطرف پایین حرکت کرده و در زیر منطقه برف قرار می گیرد، قسمت جلو آن شروع به ذوب شدن می کند. اگر ذوب یخ فورا” و در حین حرکت توده یخ اتفاق افتد، لبه قسمت جلو توده یخ به همان صورت و وضع در دره باقی می ماند ولی اگر ذوب شدن سریع تر از پیشروی توده یخ رخ دهد، قسمت جلو آن بطرف بالای دره عقب نشینی می کند.
در نقاطی که توده های یخ بطرف دریا حرکت کرده و وارد آن می شوند، قطعات عظیمی شکسته شده و کوههای یخی را بوجود می آورند.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 1
