چرا تابستان هوا گرم است و زمستان هوا سرد است؟
در این مطلب به دلیل پیدایش تابستان و زمستان و اختلاف دما در کره زمین، همچنین دلیل تنوع رنگ پوست در بین کشورهای مختلف پرداخته‌ایم.
شگفت انگیز است که کره زمین در حدود 3 میلیون مایل در زمستان در منطقه شمالی نسبت به تابستان نزدیکتر به خورشید است اما در تابستان هوا گرم است. این اختلاف به خاطر دوری از خورشید نیست، بلکه به خاطر مایل بودن محور زمین در حین گردش به دور خورشید است که باعث پدید آمدن فصل‌ها میشود.
دانشمندان متوجه شدند که خط استوا 23/15 درجه نسبت به مسیر حرکت زمین به دور خورشید مایل است.
هنگامی که زمین به دور خورشید میچرخد، محور زمین پیوسته در همان جهت قرار میگیرد، یعنی به جهت ستاره شمال. به همین خاطر در قسمتی از سال قطب شمال به طرف خورشید نزدیک گردیده و در قسمت دیگر از سال از آن دور میگردد.
زمانیکه قطب شمال به جهت خورشید تمایل پیدا میکند، در نیمکره شمالی زمین، تابستان است و زمانیکه قطب شمال از خورشید دور میشود، در نیمکره شمالی زمین زمستان است و در نیم کره جنوبی برعکس آن است.
اختلاف درجه حرارت هوا با فصل‌ها صورت میگیرد. زیرا اشعه خورشید در فصل زمستان انحراف بیشتری دارد و در تابستان این انحراف کمتر است.
این شعاع‌های منحرف به دو علت گرمای کمتری تولید میکنند:
اول اینکه گرمی خود را در منطقه گسترده‌ای از مین منتشر میسازد، دوم اینکه وقتی از جوّ زمین عبور میکنند گرمای بیشتری از دست میدهند.
البته عوامل دیگری هم در تنظیم آب و هوا موثرند مانند: آب، خاک و ارتفاع.
آب اثر تثبیت کننده برای دما دارد و خاک حرارت را ذخیره نمیکند. به همین خاطر در مناطق کویری اختلاف دما در شب و روز زیاد است.
هوا در ارتفاعات بالا رقیق‌تر است و نمیتواند مقدار زیادی حرارت را جذب کند، بنابراین در ارتفاعات بالاتر، درجه حرارت کمتر است.
ممکن است برای شما هم سوال شده باشد که چرا مردمان اروپا و کانادا و به طور کلی شمال کره زمین رنگ پوست روشن‌تری دارند؟
این یک دلیل علمی جالب دارد که طی سالیان سال و گذر نسل‌ها اینطور شده است. در واقع در ابتدا همه انسان‌ها از یک نژاد بوده و رنگ یکسانی داشته‌اند اما بعد از اینکه تکثیر شدند و به مکان‌های مختلف کره زمین مهاجرت کردند و در آنجا ساکن شدند، رنگ پوست و سایر ویژگی‌های ظاهری‌شان مانند: قد و رنگ چشم و…. تغییر کرد.
اما این اتفاق چرا رخ داده است؟
علاوه بر تغذیه که در این موارد تاثیر گذار بوده است، دلیل مهم دیگری نیز وجود دارد.
زمین کروی است و نور خوشید نمیتواند کلِ آن را یکسان گرم کند.
مکان‌هایی که در وسط زمین هستند یعنی در استوا قرار دارند، یا نزدیک آن هستند مانند: هند، افریقا، امریکای جنوبی، جنوب ایران و… رنگ پوست تیره‌تری دارند.
کشورهای اروپایی، کانادا، شمال روسیه و… پوست روشن‌تری دارند چون نور خورشید به طور مستقیم به آنها نمیتابد بلکه به صورت مایل میتابد و شدت و قدرت کمتری دارد.
درواقع فاصله زمین تا خورشید برای کشورهای مختلف در یک زمان آنچنان تفاوتی نمیکند ولی زاویه تابش مهم است و فرق میکند.