کافئین چیست و چگونه به دست میآید؟
در اروپا و امریکا کمتر خانهای یافت می شود که در آن قهوه نباشد. از این رو بسیارند کسانی که میخواهند بدانند که تأثیر قهوه و کافئین در بدن انسان چیست.
آیا میدانید که تا اواخر قرن 17 هنوز اروپاییان قهوه را نشناخته بودند. چه نخستین بار قهوه را حبشیان در شرق افریقا یافتند. بعد هم تا حدود 200 سال، همهی قهوهی جهان از یمن (واقع در جنوب عربستان ) صادر میگردید.
دانهی بودادهی قهوه مواد بسیاری دربردارد که معروفتر از همهشان کافئین است.
کافئین مادهای است که از نظر شیمیایی به اسید اوریک مربوط میشود. این ماده هرگز به صورت آزاد یافت نمیشود، بلکه همیشه همراه اسیدها میگردد.
دانهی قهوه فقط معادل یکصدم خود، کافئین دربردارد. این ماده همیشه به همراه اسیدها یافت میشود و در میان دیگر موادی که در قهوه یافت میشود، از همه قویتر است.
کافئین در چای نیز وجود دارد.
اما تأثیرش نسبت به کافئین قهوه، حتی اگر هر دو به مقدار مساوی وارد بدن شوند، فرق دارد. زیرا کافئین چای با موادی همراه است که در قهوه وجود ندارند. به همین دلیل است که اگر شیر یا خامه را به قهوهی خود بیامیزید، کافئین آن با پروتئین شیر همراه میشود و در نتیجه اثر ضعیفتری پیدا میکند.
تأثیر کافئین در بدن ما چیست؟
کافئین در بدن ما آثار متعدد و گوناگونی دارد. رگهای مغز را فراخ میکند و جریان خون را در آن سریع میگرداند. همچنین اعصاب ما را نیز تحریک میکند. کافئین فعالیت قلب را نیز افزون میگرداند و از این رو است که نوشیدن قهوه برای برخی از مردم زیان دارد.
فعالیت رودهها نیز تحت تأثیر کافئین قرار میگیرد و نوعی حالت لینت خفیفی در آنها پدید میآید.
شاید تعجب کنید اگر بگوییم که قهوه باز هم بر اندام دیگر تأثیر میگذارد: غدههای معده را تحریک میکند و در نتیجه شیرهی معده بیشتر تراوش میکند. گرچه این جریان در بدن بعضیها باعث تسهیل عمل هضم میگردد، ولی برای برخی هم سوزش قلب، پدید میآورد.
خلاصه روی هم رفته، قهوه نوعی تحریک کننده برای اعصاب و اعضای مختلف بدن انسان به شمار میرود. از این رو چون برخی آن را مینوشند دچار بیخوابی میشوند.
مصرف قهوه بستگی به سلیقه و میل افراد دارد.
کسانی که بدان عادت کردهاند، معتقدند که قهوه یک چیز مطبوع و گوارایی است.
اینان چون قهوه مینوشند احساس میکنند که سرحال میآیند. اما کسانی که ناراحتی عصبی دارند، قهوه حالشان را بدتر میکند.
با این همه زیاده روی در نوشیدن قهوه زیانبخش است. نه تنها قهوه بلکه زیاده روی در هر چیزی سرانجام آدمی را پریشان احوال میسازد.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد چهارم