شاتل فضایی چه بود و چه زمانی ساخته شد؟
شاتل فضایی Space Shuttle نوعی راکت فضایی آمریکا بود که اولین بار در سال ۱۹۸۱ پرتاب شد و اولین سفینه قابل استفاده مجدد در جهان بود. خصوصیت اصلی شاتل این هست که اجزای اصلی آن از جمله مدارپیما، به دفعات متعدد می‌توانند به فضا پرتاب شوند به جز مخزن خارجی سوخت که یکبار مصرف است.
پوشش ویژه‌ای که روی شاتل است از آن در برابر گرما به هنگام بازگشت به جو زمین محافظت میکند.
این شاتل از طریق یک بازوی قابل کنترل روباتیک می‌تواند ماهواره ها را در فضا قرار دهد؛ و همچون سکویی ثابت برای کار فضانوردان عمل کند.
بعد از پروژه های آپولو ، امریکا به دنبال سفینه ای که حالت رفت و برگشت داشته باشد بودند، بدین ترتیب شاتل فضایی ساخته شد.
شاتل‌ها تا ۷ مسافر و ۲۵ تن تجهیزات را در خود جای می‌دهند و زمان طولانی‌تری را در مدار زمین به سر می‌برند.
تاکنون هفت شاتل به نام‌های انترپرایز، پث فایندر، کلمبیا، چلنجر، دیسکاوری، آتلانتیس و اِندِور ساخته شده که دو شاتل نخست، ناکامل و برای آزمایش‌ها و بررسی‌ها ساخته شده‌اند.
از میان پنج شاتل آخر هم، چلنجر و کلمبیا دچار سانحه شده‌اند و فقط سه شاتل دیسکاوری، آتلانتیس و اِندِور تا سال ۲۰۱۰ مشغول کار بودند.
شاتل‌های فضایی بسیار هزینه‌بر بودند، به‌طوری‌که فقط پرتاب آن پانصد میلیون دلار هزینه دربرداشت و این، غیر از هزینه‌های نگهداری و تعمیرات آن بود. همچنین احتمال حادثه در آنها بالا بود به همین خاطر ناسا در سال 2010 آنها را کلا بازنشسته کرد.
روسیه نیز در این سالها شاتل فضایی قدرتمندی به نام بوران را ساخته بود اما وقتی نتیجه کار ناسا را دید تصمیم گرفت از آن استفاده‌ای نکند و به قول معروف عطایش را به لقایش بخشید.
اطلاعات بیشتری درمورد شاتل فضایی:
تا پیش از معرفی شاتل فضایی (Space Shuttle)، انسان توانایی استفاده چندین‌باره از راکت‌ها و فضاپیماهای گران‌قیمت را نداشت. هیچ‌کدام از قسمت‌ها و قطعات استفاده شده در موشک‌های ساخت شوروی و آمریکا، دو قطب صنعت هوافضا در اواخر قرن بیستم میلادی، قابلیت بازیابی و استفاده مجدد نداشتند.
تاریخچه طرح‌های مفهومی ناسا از فضاپیمای چندبارمصرف به دو دهه قبل از برنامه آپولو و فرود انسان روی ماه بازمی‌گردد. اولین تحقیقات درباره‌ی فضاپیمایی که بتواند در بازگشت از فضا مانند هواپیماهای معمولی روی باند فرود بیاید، در دهه ۵۰ میلادی روی هواپیمای X-15 انجام شد.
یکی از کسانی که روی ایده و توسعه شاتل فضایی نقش مهمی داشت، ورنر فون براون دانشمند موشکی آلمان نازی بود که پس از جنگ جهانی دوم به آمریکا آمده بود.