از کبد چه کاری ساخته است؟
هربار که به بررسی اندامی در بدن می پردازیم، از مشاهده ی ساختمان و چگونگی کارکرد آن غرق حیرت می شویم.
کبد یا جگر نیز یکی از همین اندام های شگرف در بدن است. کبد که بزرگترین «غده» در بدن ما به شمار می رود، حدود یک کیلو و نیم وزن دارد.
آری، گویا کبد باید هم چنین سنگین باشد؛ چون کاری که انجام می دهد بسیار مهم است. کار کبد فقط ساختن شیره های گوارشی نیست؛ چرا که علاوه بر آن، همچون یک صافی است که انواع غذاها _ بجز چربی ها _ از میان آن عبور می کنند، و از این رهگذر در جریان یک عمل شیمیایی قرار می گیرند.
کبد مانند یک «اسفنج» غرقه به خون است که انواع مختلف غذاهایی که از مرحله ی گوارش در روده گذشته اند، به آن جذب می شوند.
غذا در داخل کبد «دیگر بار» ساخته می شود. یعنی پروتئین هایی که از بیرون وارد بدن شده اند، در آنجا ساختی نو می یابند و به پروتئین انسانی تبدیل می شوند.
کار کبد سم زدایی نیز هست. یعنی مواد سمی را از غذا جدا می سازد. در مواردی که نیکوتین یا کافئین وارد بدن می شود، کبد این سم ها را به موادی بی آزار تبدیل می کند. همچنین باسیل هایی که گاهی به درون بدن راه می یابند، به دست یاخته های کبد نابود می شوند.
چون کبد میان قلب و روده جای دارد، نقش یک سد را در برابر مایعات بازی می کند؛ بنابراین اگر مقدار زیادی نوشیدنی وارد بدن کنید، کبد شما بی درنگ متورم می شود.
یاخته های کبد نوعی مایع گوارش به نام صفرا تولید می کنند.
به صفرا، زَرداب یا «زَهره» نیز می گویند. یکی از خواص آن «نامیز کردن» چربی است. بدین گونه است که چربی به صورت «نامیز» یعنی امولسیون در می آید. یعنی تکه های درشت چربی موجود در غذایی که هضم شده است، بوسیله ی صفرا به صورت ذرات بسیار ریزی درمی آید؛ ذراتی که در میان غذای هضم شده شناورندو براحتی جذب بدن می شوند.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 5