گیاهان غذای خود را چگونه بدست می آورند؟

گیاهان دارای دستگاه هایی هستند که غذای آنها را می سازند و به آنها «برگ» گفته می شود. مثلا” برگهای درختان میوه، غذایی را می سازند که در تولید میوه کمک می کند. بنابراین مثلا” برگ درخت هلو و میوه نوعی درخت افرا که شیرین هستند، باید بتوانند قند تولید کنند، که البته آنها با گرفتن موادی از هوا و زمین این کار را انجام می _دهند.

یکی از این مواد، گاز اکسید کربن است که از هوا گرفته می شود. ماده دیگر آب است که از خاک اخذ می گردد. بنابراین برگ از گاز اکسید کربن و آب قند می سازد. این عمل یعنی ساخت غذا را «فتوسنتز» گویند.

به نظر می رسد که انواع زیادی از گیاهان و نباتات در خود مواد قندی ندارند زیرا قند بزودی به انواع دیگر مواد غذایی تبدیل می شود مانند نشاسته و پروتئین.

دستگاه سازنده مواد غذایی یعنی «برگ» نیاز به ماشین دارد و این ماشین برگ درختان عبارت از موجودات بسیار ریز سبز رنگی هستند که در اطراف هر یاخته برگ قرار گرفته و به آنها «کلروپلاست» گفته می شود. آنها به رنگ سبز هستند زیرا در خود ماده سبز رنگی دارند که کلروفیل خوانده می شود. نیرویی که این ماشین را به حرکت در می آورد نور آفتاب است.

ریشه آب را از خاک می گیرد. آب از ریشه به تنه و سپس به شاخه ها رسیده و از آنجا داخل رگهای برگ می گردد. رگها آب را به یاخته ها می برند که در آنجا کلروپلاست ها قرار دارند.

این رگها همچنین مواد غذایی ساخته شده توسط برگها را که مصرف نشده، به نقاط ذخیره درخت مانند ریشه ها، میوه ها و دانه ها منتقل می سازند. برگها باید از مواد زائد نیز خلاصی پیدا کنند. هوایی که وارد برگ می شود دارای اکسید کربن است.

هنگامیکه هوا آفتابی است، برگها اکسید کربن را برای ساختن قند بکار می برند. بقیه هوا با اکسیژن اضافی از منافذ بسیار ریز برگ که بین یاخته های زیرین برگ قرار دارند، به خارج فرستاده می شود.

منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 1