در قدیم برخی می پنداشتند که چیزی سریعتر از ذهن نیست؛ ولی باید دید آیا براستی همین طور است؟
به عبارت دیگر، آیا درک ما _ یعنی آگاهی روان از اشیا و رویدادهای خارج _ چنان سریع رخ می دهد که بالاتر از آن قابل تصور نیست؟
درک ذهن عبارت از تکانه ای است که از مسیر «الیاف عصبی» عبور می کند. سیر تکانه _ ها دارای سرعت مشخصی است که بخوبی قابل اندازه گیری می باشد.
آری، ذهن ما هنگامی به امور و چیزهای خارج از وجودمان پی می برد که آن چیز با حواس ما ارتباط یافته و از پی این ارتباط، تکانه هایی در «الیاف عصبی» ما پدید آورده باشد. تکانه ها باید به مغز برسند تا ذهن قادر به درک شود.
حال بد نیست این نکته ی شگفت را هم بدانید که برخلاف تصور گذشتگان، این کار بسیار به کندی انجام می پذیرد. یک «تکانه ی عصبی» سرعتی تقریبا” برابر 200 کیلومتر در ساعت دارد. این رقم برای ذهن، سرعت چندانی به شمار نمی رود؛ چون معنایش آن است که رسانه های مخابراتی رایج در جهان به مراتب سریع تر از اعصاب ما، پیام ها را مخابره می کنند!
تلویزیون، رادیو و تلفن همه با سرعتی بسیار بیش از سرعت سلسله اعصاب ما، پیام رسان هستند. اگر فرض کنیم، پیامی از «نیویورک» به وسیله ی رشته عصب آدمی به «شیکاگو» فرستاده شود، این پیام بسیار دیرتر از موقعی می رسد که خواسته باشیم از تلگراف، رادیو، تلفن و یا تلویزیون برای این منظور استفاده کنیم.
هنگامی که چیزی به نوک پنجه ی پای ما اصابت می کند، مدتی طول می کشد تا تکانه _ ی آن به مغز برسد. اکنون فرض کنید، انسان بسیار غول پیکری وجود دارد که سرش در «آلاسکا» و پایش در «افریقای جنوبی» است. اگر روز دوشنبه کوسه ای پنجه ی پایش را بزند، تا چهارشنبه شب هنوز مغز وی از جریان آگاهی نیافته است.
حالا اگر چنین آدمی تصمیم بگیرد که پایش را از آب دریا بیرون بکشد و از دست کوسه بگریزد، بقیه ی روزهای هفته طول خواهد کشید تا فرمان مغز به عضلات نوک پایش برسد. به دیگر سخن، اگر روز دوشنبه پای آدم غول پیکر را کوسه بزند در پایان هفته، تازه عضلات پا برای نجات خود به تکاپو خواهند افتاد.
واکنش بدن ما در برابر احساس اشیای گوناگون در همه جا نیز به یک سرعت نخواهد بود. مثلا” ما در برابر صدا واکنش سریع تری داریم تا در برابر نور. در برابر نور شدید واکنشمان سریع تر است تا در برابر نور ملایم. همین طور، نور قرمز از نور سفید، واکنش تندتری در ما ایجاد می کند.
از چیزهای خوش و دلپذیر به ما واکنش کندتری دست می دهد تا از چیزهای بد و ناگوار.
از همه ی اینها گذشته، سرعت انتقال ذهن هر کسی اندکی با دیگران تفاوت دارد. به همین دلیل است که برخی از افراد بسیار سریع تر از دیگران، مطلب را می گیرند و یا عکس العمل نشان می دهند.
منبع: کتاب به من بگو چرا – جلد 5